3 Ekim 2023 Salı

SARAYBURNU ATATÜRK HEYKELİ

 Sarayburnu Atatürk Anıtı, İstanbul Belediyesi tarafından Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e yaptırılmış anıt heykedir.


Türkiye'de dikilen ilk Mustafa Kemal Atatürk anıtı olarak bilinir. 3 Ekim 1926'da dönemin belediye başkanı Şehremini Emin Erkul tarafından açılmıştır.


Tarihçe

Anıt, Sarayburnu Parkı'ndadır. Buraya bir Mustafa Kemal Atatürk heykeli dikilmesi fikri dönemin Belediye Başkanı Emin Bey'e (Erkul) aittir. Belediye Meclisi tarafından da onaylanan bu önerinin gerçekleştirilmesi için bir komisyon kurularak çalışmalara başlanmıştır. Heykelin yapımı heykeltıraş Heinrich Krippel'e verilmiştir. Heykel sanatçının Viyana'daki atölyesinde, dökümü de Viyana'da Birleşik Maden İşletmelerinde yapılmış, parçalar halinde Türkiye'ye getirilmiş ve heykeltıraşın denetiminde yerine oturtulmuştur. 25 Ağustos 1925 tarihinde yapımına başlanan anıt, 3 Ekim 1926'da törenle açılmıştır. İstanbul halkı anıta büyük ilgi göstermiş ve gecenin geç saatlerine kadar akın akın seyre gelmiştir. Atatürk, heykelin açılışından sonra belediye yetkililerine gönderdiği telgrafta şunları söylemiştir:


"Muhterem İstanbul Halkının ilk defa heykelimi dikmek suretiyle gösterdiği yüksek kadirşinaslıktan ve resm-i küşat münasebetiyle hakkımda izhar buyurulan necip hissiyattan dolayı samimi teşekkürl
erimi arzederim. Sözün bundan sonrası heykeltıraşlarındır."


Anıtın heykeltıraşı Heinrich Krippel, Ankara'daki Zafer Anıtı, Samsun'daki Onur Anıtı ve Konya'daki Atatürk anıtına da imzasını atmıştır. Anıtın son yıllarda bakımsız kalması eleştiri konusu olmuştur.[2] Bunun üzerine İstanbul Büyükşehir Belediyesi, anıtı 2020 yılında restore etmiştir.



Sarayburnu Parkı'ndaki Atatürk anıtının arkadan görünüşü:

Anadolu'ya bakan Atatürk tasviri

Özellikleri

Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı için Samsun'a giderken İstanbul'dan hareket ettiği yere konulan anıt, mermer kaide ve bronz heykel olmak üzere iki kısımdan oluşmakta ve İki kademeli dörtgen bir platform üzerinde bulunmaktadır. Kaidenin üç cephesine bronz madalyon şeklinde yazıtlar monte edilmiştir. Fakat artık bunların hiçbirisi mevcut değildir.


Atatürk, dikdörtgen kaide üzerinde sivil giysili devlet adamı kimliğiyle görülmektedir. Sarayburnu Atatürk Anıtı, ele alınan dönem içinde Atatürk'ün devlet adamı olarak betimlendiği az sayıdaki örneklerden birisidir. Atatürk'ün sol eli beline dayalı, sağ elini yumruk biçiminde sıkarak aşağıya doğru uzatmış, başı dik, kaşları hafif çatık, gözleri hafif kısıktır; dinamik duruşuyla kararlı bir ifade içinde görülmektedir.


Heykelin kaidesinin önüne Hattat Kamil Akdik'in yazısı ile "tarihi ihtilas 1336", arka yüzüne heykelin dikiliş tarihi (1926), yan tarafına Cumhuriyet'in ilân tarihi yazılmıştır.

KAYNAK: WİKİPEDİA ANSİKLOPEDİ 


3 EKİM

 3 Ekim, Miladi takvime göre yılın 276. (artık yıllarda 277.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 89 gün vardır.


Olaylar

MÖ 52 - Jül Sezar komutasındaki Roma Ordusu, Alesia Muharebesi'ni kazanarak Galya'yı fethetti.

1605 - Sadrazam Sokolluzade Lala Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu, Estergon Kalesi'ni ikinci kez fethetti.

1716 - Nevşehirli Damat İbrahim Paşa, Sadaret Kaymakamlığı'na getirildi.

1739 - Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nı sona erdiren ve Osmanlı'nın kârlı çıktığı son antlaşma olan Niş Antlaşması imzalandı.

1849 - Amerikalı yazar Edgar Allan Poe, Baltimore sokaklarında perişan bir vaziyette bulundu, hastaneye kaldırıldı.

1852 - Damad Mehmed Ali Paşa, Osmanlı Sadrazamı oldu.

1912 - Sırbistan, Karadağ, Yunanistan ve Bulgaristan, Osmanlı Devleti'nden 3 gün içinde Arnavutluk ve Makedonya'ya özerklik verilmesini istediler. Osmanlı, bu notayı reddedince 8 Ekim'de I. Balkan Savaşı başladı.

1922 - Mudanya Mütarekesi'nin imzalanmasıyla sonuçlanan Mudanya Konferansı başladı.

1926 - Atatürk'ün ilk heykeli, İstanbul Sarayburnu'na dikildi.

1929 - Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı, ismini Yugoslavya Krallığı olarak değiştirdi.

1931 - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası faaliyete geçti.

1932 - Birleşik Krallık mandası Irak bağımsızlığını ilan etti.

1935 - İtalya Krallığı, Etiyopya'yı işgal harekâtına başladı.

1947 - Türkiye, "Uluslararası Üzüm, Üzüm Suyu ve Şarapçılık Kongresi"ne ilk kez ev sahipliği yaptı.

1952 - Birleşik Krallık ilk atom bombası denemesini, Monte Bello adasında gerçekleştirerek dünyanın 3. nükleer gücü oldu.

1953 - Çanakkale açıklarında İsveç Bandıralı Naboland gemisiyle çarpışarak batan, 81 denizcinin öldüğü TCG Dumlupınar denizaltısı ile ilgili dava sonuçlandı: Naboland kaptanı 6 ay ağır hapse mahkûm edildi, Dumlupınar Komutanı Yüzbaşı Sabri Çelebioğlu beraat etti.

1965 - Küba lideri Fidel Castro, Che Guevara'nın emperyalizme karşı savaşmak için Küba'dan ayrıldığını açıkladı.

1966 - İstanbul'un Anadolu yakasındaki son tramvay hattı da kaldırıldı.

1967 - Kuzey Vietnam, Amerika Birleşik Devletleri'nin barış görüşmeleri önerisini reddetti.

1970 - İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. kuruldu.

1971 - SSCB ile ABD arasında kısa adı SALT olan Stratejik Silahları Sınırlama Antlaşması imzalandı.

1973- 75 yıldan beri petrol aranan Trakya bölgesinde ilk petrol Lüleburgaz yakınlarında TPAO tarafından bulundu.

1981 - Belfast'ta, İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) tutuklularının yaptığı açlık grevi bitti. Açlık grevi 7 ay sürmüş ve 10 IRA üyesi hayatını kaybetmişti.

1982 - Gazeteci Uğur Mumcu'dan 12 Eylül yorumu: "12 Eylül Harekâtı'nın ülkemizi bir iç savaş eşiğinden geri çekip kurtardığını kabul etmeyecek kim vardır?.. 12 Eylül'ün haklılık nedenlerine bir değil, bin kez inanırız."

1983 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Kara Harp Okulunun yeni ders yılı açılış töreninde konuştu: "Şunu hiçbir zaman hatırınızdan çıkarmayınız ki Atatürkçülükten ayrıldığınız sürece, Atatürkçülükten saptığınız sürece bize hayat hakkı yoktur."

1984 - Devrimci Yol davası sonucu idam cezasına çarptırılan Hıdır Aslan ve İlyas Has'ın cezaları TBMM'de onaylandı.

1990 - Doğu ve Batı Almanya birleşti.

1993 - Haydar Aliyev, Azerbaycan Devlet Başkanı seçildi.

1994 - II. Nükleer Karşıtı Kongre, İstanbul'da toplandı.

2005 - Avrupa Birliği ile Türkiye arasında üyelik müzakereleri başladı.

2006 - THY'nin Tiran - İstanbul seferini yapan Boeing 737-400 tipi tarifeli uçağı, Hakan Ekinci adlı hava korsanı tarafından kaçırıldı.

2008 - PKK militanları, Hakkâri'nin Şemdinli ilçesinde Aktütün Karakolu'na saldırdı.

2009 - Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye Devlet Başkanları'nın imzaladığı Nahçıvan Anlaşması ile Türk Konseyi kuruldu.

2010 - Almanya, Versay Barış Antlaşması'nda kabul ettiği I. Dünya Savaşı'ndan kalma savaş tazminatlarının son taksitini ödedi.

2012 - Suriye'den gelen top mermileri sonucu Şanlıurfa'nın Akçakale ilçesinde 5 sivilin hayatını kaybetmesi üzerine Türkiye, Suriye'yi vurdu.

2013 - Gambiya, İngiliz Milletler Topluluğu'ndan ayrıldığını açıkladı.

Doğumlar

1804 - Allan Kardec, Fransız yazar, Deneysel Spiritüalizm'in kurucusu (ö. 1869)

1837 - Nicolás Avellaneda, Arjantinli politikacı ve gazeteci (ö. 1885)

1867 - Pierre Bonnard, Fransız illüstratör, ressam ve baskı resim sanatçısı (ö. 1947)

1886 - Alain-Fournier, Fransız yazar (ö. 1914)

1889 - Carl von Ossietzky, Alman yazar (ö. 1938)

1894 - Walter Warlimont, Alman asker (ö. 1976)

1895 - Sergey Yesenin, Rus şair (ö. 1925)

1897 - Louis Aragon, Fransız yazar (ö. 1982)

1898 - Leo McCarey, Amerikalı film yönetmeni, yapımcı, senarist ve Oscar ödülü sahibi (ö. 1969)

1900 - Thomas Wolfe, Amerikalı yazar (ö. 1938)

1901 - Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (ö. 1974)

1903 - Tekin Arıburun, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1993)

1903 - Max Mengeringhausen, Alman mühendis, mucit ve girişimci

1904 - Ernst-Günther Schenck, Alman doktor ve SS-Obersturmbannführer (ö. 1998)

1919 - James M. Buchanan, Amerikalı iktisatçı (ö. 2013)

1923 - Edward Oliver LeBlanc, Dominikalı siyasetçi (ö. 2004)

1925 - Gore Vidal, Amerikalı romancı, oyun yazarı, deneme yazarı, senarist ve siyasi aktivist (ö. 2012)

1925 - Simone Segouin, Fransız partizan

1925 - George Wein, Amerikalı yapımcı ve müzisyen (ö. 2021)

1928 - Erik Bruhn, Danimarkalı dansör, koreograf, sanat yönetmeni, oyuncu ve yazar (ö. 1986)

1931 - Samim Emek, Türk futbolcu ve teknik direktör

1935 - Armen Cigarhanyan, Ermeni-Sovyet aktör ve tiyatro yönetmeni (ö. 2020)

1935 - Charles Duke, Amerikalı astronot

1936 - Steve Reich, Amerikalı besteci

1939 - Bob Amstrong, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 2020)

1940 - Mike Troy, Amerikalı eski Olimpiyat yüzücüsü (ö. 2019)

1941 - Andrea de Adamich, İtalyan Formula 1 pilotu

1941 - Chubby Checker, Amerikalı şarkıcı

1944 - Celile Toyon, Türk oyuncu

1947 - Zdenek Altner, Çek hukukçu (ö. 2016)

1947 - John Perry Barlow, Amerikalı şair ve deneme yazarı (ö. 2018)

1954 - Haluk Koç, Türk hekim ve siyasetçi

1954 - Al Sharpton, konuşma programı sunucusu

1954 - Stevie Ray Vaughan, Amerikalı gitarist (ö. 1990)

1955 - Buket Uzuner, Türk öykücü, romancı ve gezi yazarı

1959 - Fred Couples, Amerikalı golfçü

1959 - Jack Wagner, Amerikalı oyuncu

1962 - Tommy Lee, Amerikalı müzisyen

1964 - Clive Owen, İngiliz oyuncu

1967 - Erman Ilıcak, Türk iş insanı

1968 - Bianca Krijgsman, Hollandalı aktris

1969 - Gwen Stefani, Amerikalı şarkıcı

1970 - Selahaddin Menteş, Türk hukukçu ve hakim

1970 - Zeynep Casalini, Türk-İtalyan ses sanatçısı

1972 - Kevin Scott Richardson, Amerikalı şarkıcı ve Backstreet Boys grubu üyesi

1972 - Gianluca Arrighi, İtalyan yazar ve avukat.

1973 - Lena Headey, İngiliz sinema oyuncusu

1973 - Neve Campbell, Amerikalı oyuncu

1973 - Uğur Dağdelen, Türk futbolcu (ö. 2015)

1975 - India.Arie, Amerikalı şarkıcı-söz yazarı ve prodüktör

1976 - Herman Li, Hong Konglu müzisyen

1976 - Seann William Scott, Amerikalı oyuncu

1978 - Claudio Pizarro, Perulu futbolcu

1978 - Gerald Asamoah, Alman futbolcu

1978 - Jake Shears, Amerikalı şarkıcı ve şarkı yazarı

1979 - John Morrison, Amerikalı profesyonel güreşçi ve aktör

1979 - Efe Yılmaz, Türk müzisyen ve maNga grubu üyesi

1981 - Andreas Isaksson, İsveçli futbolcu

1981 - Zlatan Ibrahimović, İsveçli futbolcu

1983 - Fred, Brezilyalı futbolcu

1983 - Tessa Thompson, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve şarkı yazarı

1984 - Yoon Eun Hye, Güney Koreli model, oyuncu ve şarkıcı

1984 - Jessica Parker Kennedy, Kanadalı aktris

1984 - Ashlee Simpson, Amerikalı şarkıcı

1988 - ASAP Rocky, Amerikan rapçi ve müzik videosu yönetmeni

1988 - Alicia Vikander, İsveçli oyuncu, yapımcı ve dansçı

1997 - Bang Chan, Güney Kore/Avusturalyalı şarkıcı, dansçı, rapçi, söz yazarı ve yapımcı

2004 - Noah Schnapp, Kanadalı-Amerikalı televizyon ve sinema oyuncusu

Ölümler

MÖ 42 - Gaius Cassius Longinus, Romalı senatör (d. MÖ 85)

1078 - I. İzyaslav, Kiev büyük prensi (d. 1024)

1226 - Assisili Françesko, Fransisken Tarikatı'nın kurucusu olan keşiş, mistik ve sonradan Hristiyan azizi (d. 1181)

1629 - Giorgi Saakadze, Gürcü siyasetçi ve komutan (d. 1570)

1649 - Giovanni Diodati, İsviçreli Protestan ilâhiyatçı (d. 1575)

1685 - Juan Carreño de Miranda, İspanyol ressam (d. 1614)

1838 - Kara Şahin, Kızılderili kabilelerinden Sauk'ların Şefi (d. 1767)

1860 - Alfred Edward Chalon, İsviçreli ressam (d. 1780)

1877 - Rómulo Díaz de la Vega, Meksikalı siyasetçi (d. 1800)

1896 - William Morris, İngiliz şair, roman yazarı ve ressam (d. 1834)

1929 - Gustav Stresemann, Alman siyasetçi, Weimar Cumhuriyeti Şansölyesi ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1878)

1931 - Carl Nielsen, Danimarkalı besteci ve aynı zamanda virtüöz kemancı, kornet çalgısı, orkestra şefi, müzik eğitimcisi (d. 1865)

1932 - Max Wolf, bir Alman gök bilimci ve astrofotografiçı (d. 1863)

1941 - Adalbert Czerny, Avusturyalı çocuk doktoru (d. 1863)

1941 - Wilhelm Kienzl, Avusturyalı besteci (d. 1857)

1952 - Zavel Kwartin, Rus asıllı Yahudi şarkıcı (Hazan) ve besteci (d. 1874)

1956 - Džafer-beg Kulenović, Boşnak siyasetçi (Yugoslavya Krallığı Orman ve Madencilik Bakanı ve Bağımsız Hırvatistan Devleti Başkan Yardımcısı) (d. 1891)

1963 - Refet Bele, Türk asker ve siyasetçi (d. 1881)

1967 - Woody Guthrie, Amerikalı folk müzik şarkıcısı (d. 1912)

1968 - Fakih Usman, Endonezyalı politikacı (d. 1902)

1969 - Skip James, Amerikalı blues şarkıcısı, gitarist ve şarkı sözü yazarı (d. 1902)

1975 - Guy Mollet, Fransız siyasetçi ve Fransa Başbakanı (d. 1905)

1978 - Muzaffer Kuşakçıoğlu, Türk siyasetçi (d. 1905)

1979 - Nicos Poulantzas, Yunan asıllı Fransız sosyolog ve felsefeci (d. 1936)

1987 - Jean Anouilh, Fransız oyun yazarı (d. 1910)

1993 - Mahmut Şerafettin Dikerdem, Türk diplomat ve yazar (d. 1916)

1998 - Roddy McDowall, İngiliz oyuncu (d. 1928)

1999 - Akio Morita, Japon iş insanı ve Sony'nin kurucusu (d. 1921)

2004 - Atalay Yörükoğlu, Türk çocuk psikolojisi uzmanı

2004 - Janet Leigh, Amerikalı oyuncu (d. 1927)

2005 - Francesco Scoglio, İtalyan teknik direktör (d. 1941)

2005 - Nurettin Ersin, Türk asker ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 18. Genelkurmay Başkanı (d. 1918)

2010 - Philippa Foot, İngiliz filozof (d. 1920)

2013 - Masae Kasai, Japon voleybolcu (d. 1933)

2014 - Behcet Nacar, Türk sinema oyuncusu (d. 1934)

2014 - Jean-Jacques Marcel, Fransız eski millî futbolcu (d. 1931)

2015 - Denis Healey, İngiltere'nin eski bakanlarından, İşçi Partili siyasetçi (d. 1917)

2016 - Andrew Vicari, Galli ressam (d. 1938)

2016 - Ljupka Dimitrovska, Makedonya doğumlu Hırvat şarkıcı (d. 1946)

2016 - Mehmet Türker Acaroğlu, Türk araştırmacı-yazar, kütüphaneci, dokümantalist ve çevirmen (d. 1915)

2017 - Rodney Bickerstaffe, İngiliz aktivist, yönetici ve sendikacı (d. 1945)

2017 - Michel Jouvet, Fransız nörobiyolog ve oneirolog (d. 1925)

2017 - Isabella Karle, Amerikalı kadın bilim insanı (d. 1921)

2017 - Celal Talabani, Iraklı Kürt siyasetçi ve Irak'ın 6. Cumhurbaşkanı (d. 1933)

2018 - Elisabeth Andersen, Hollandalı oyuncu (d. 1920)

2018 - Julien Bogaert, Belçikalı kano yarışçısı (d. 1924)

2018 - Roger Gibbs, İngiliz girişimci ve iş insanı (d. 1934)

2018 - Leon Lederman, Amerikalı fizikçi (d. 1922)

2018 - John Von Ohlen, Amerikalı caz müzisyeni ve besteci (d. 1941)

2018 - Yıldırım Öcek, Türk oyuncu (d. 1952)

2019 - Diogo Freitas do Amaral, Portekizli siyasetçi, akademisyen ve Portekiz Başbakanı (d. 1941)

2020 - Thomas Jefferson Byrd, Amerikalı oyuncu (d. 1950)

2020 - Karel Fiala, Çek opera sanatçısı ve aktör (d. 1925)

2020 - Armelia McQueen, Amerikalı aktris (d. 1952)

2021 - Todd Akin, Amerikalı siyasetçi, iş adamı ve mühendis (d. 1947)

2021 - Luis Belló, İspanyol futbolcu ve teknik direktör (d. 1929)

2021 - Blanka Bohdanová, Çek tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1930)

2021 - Samantha Epasinghe, Sri Lankalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1967)

2021 - Cynthia Harris, Amerikalı aktris (d. 1934)

2021 - Jorge Medina, Şili'li Roma Katolik piskopos ve Kardinaldir (d. 1926)

2021 - Ghanashyam Nayak, Hint aktör (d. 1945)

2021 - Marc Pilcher, İngiliz saç stilisti ve makyaj sanatçısı (d. 1967)

2021 - Marta Rojas, Kübalı gazeteci, tarihçi, yazar ve devrimci (d. 1928)

2021 - Bernard Tapie Fransız iş insanı, aktör, şarkıcı, sunucu ve siyasetçi (d. 1943)

2021 - Lars Vilks, İsveçli çizer, karikatürist, heykeltıraş ve sanat tarihçisidir (d. 1946)

2022 - Ekow Blankson, Ganalı aktör ve iş adamı (d. 1

2 Ekim 2023 Pazartesi

2 EKİM

2 Ekim, Miladi takvime göre yılın 275. (artık yıllarda 276.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 90 gün vardır.


Olaylar

1187 - Selahaddin Eyyubi, Kudüs'ü zapt ederek 88 yıllık Haçlı işgaline son verdi.
1552 - Korkunç İvan komutasındaki Ruslar, Kazan'ı işgal etti.
1608 - Modern teleskopun prototipi, Hollandalı gözlük üreticisi Hans Lippershey tarafından yapıldı.
1836 - Charles Darwin, İngiliz Kraliyet Donanması'na ait HMS Beagle gemisi ile çıktığı, Brezilya, Galapagos Adaları ve Yeni Zelanda'yı kapsayan 5 yıllık gezisinden İngiltere'ye döndü. Bu çalışmaları, 1859'da yayımlayacağı Türlerin Kökeni adlı kitabının kaynağını oluşturdu.
1870 - Roma, İtalya'nın başkenti oldu.
1895 - Trabzon'da Ermeni isyanı başladı.
1919 - ABD Başkanı Woodrow Wilson felç geçirdi.
1924 - Milletler Cemiyeti'nin 47 üyesi zorunlu tahkim protokolünü imzaladı.
1928 - Gizli Katolik örgüt Opus Dei, Madrid'de kuruldu.
1935 - İtalyan ordusu Etiyopya'ya girdi.
1941 - Almanlar, Sovyetler Birliği'ne karşı Tayfun Harekâtı olarak bilinen bir genel taarruz başlattılar.
1948 - Türk Basın Birliği basında 50 yılını dolduran 96 yazar için bir tören düzenledi.
1950 - Charles M. Schulz'un çizdiği Snoopy isimli köpeğin maceralarının anlatıldığı Peanuts bant karikatürü ilk kez yayımlandı.
1953 - Batı Almanya, NATO'ya kabul edildi.
1957 - ODTÜ'nün temeli atıldı.
1958 - Fransız kolonisi Gine, bağımsızlığını ilan etti.
1966 - Vicente Calderón Stadyumu açıldı.
1968 - Meksika'da üniversite işgali. Meksika güvenlik güçlerinin müdahalesi üzerine yüzden fazla öğrenci öldü.
1969 - Yargıtay, 6 öğrenci örgütünü siyasetle uğraştıkları gerekçesiyle kapattı.
1970 - Ankara'da, Merkezi Antlaşma Örgütü (CENTO) binasına bomba atıldı.
1974 - Eski Millî Birlik Komitesi üyesi General Cemal Madanoğlu ve arkadaşları beraat ettiler.
1975 - ABD, Türkiye'ye konulan silah ambargosunu kısmen kaldırdı.
1978 - Milliyetçi Hareket Partisi sıkıyönetim ilan edilmesini istedi.
1979 - 10 Temmuz 1977'de kahvehane basıp 2 kişiyi öldüren sol görüşlü militan Necdet Adalı, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askerî Mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı.
1980 - Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) avukatlarından Ahmet Hilmi Veziroğlu ölü bulundu. Bursa Emniyet Müdürlüğü, Veziroğlu'nun Emniyet binasından atlayarak intihar ettiğini iddia etti.
1980 - Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Van'da halka seslendi: "Cumhuriyet tehlikeye düştüğü anda; Atatürk'ün bize emanet ettiği topraklar, bu tertemiz topraklar tehlikeye düştüğü anda biz duramazdık. Ya çekip gidecektik veyahut bu harekâtı yapacaktık."
1984 - 12 Eylül Darbesi sonrası ilk grev Tuzla'da iki tersanede başladı.
1989 - TRT 3 ve GAP TV resmen yayına başladı.
1990 - Çin Hava Yolları'na ait bir Boeing 737 kaçırıldı, Guangzhou hava alanına indikten sonra iki uçağa çarptı; 132 kişi öldü.
1992 - Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Türk muhribi Muavenet’e isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.
1996 - Peru Hava Yolları'na ait bir Boeing 757, Lima'dan kalktıktan hemen sonra Büyük Okyanus'a düştü; 70 kişi öldü.
1997 - AB üyesi ülkeler Amsterdam Antlaşması'nı imzaladı.
2001 - 11 Eylül saldırıları'nın da etkisiyle Swissair hisseleri sert bir düşüş yaşadı ve iflasıyla sonuçlanan süreç başladı.
2006 - Müjdat Gezen Tiyatrosu, Semra Sezer tarafından açıldı.
2022 - Endonezya'da bir futbol maçında 131 kişinin ölümü, 547 kişinin de yaralanmasıyla son bulan bir izdiham yaşandı.
Doğumlar
1452 - III. Richard, İngiltere Kralı (ö. 1485)
1568 - Marino Ghetaldi, Ragusalı bilim insanı (ö. 1626)
1616 - Andreas Gryphius, Alman şair (ö. 1664)
1768 - William Beresford, İngiliz-İrlandalı asker ve politikacı (ö. 1854)
1828 - Charles Floquet, Fransa Başbakanı (ö. 1896)
1832 - Edward Burnett Tylor, İngiliz antropolog (ö. 1917)
1847 - Paul von Hindenburg, Alman asker ve politikacı (ö. 1934)
1851 - Ferdinand Foch, Fransız asker (ö. 1929)
1852 - William O'Brien, İrlandalı gazeteci ve siyasetçi (ö. 1928)
1852 - William Ramsay, İskoç kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1916)
1869 - Mahatma Gandi, Hindistan'ın bağımsızlık lideri (ö. 1948)
1886 - Robert Julius Trumpler İsviçreli-Amerikan gök bilimci (ö. 1956)
1890 - Groucho Marx, Amerikalı komedyen ve oyuncu (ö. 1977)
1897 - Bud Abbott, Amerikalı komedyen ve aktör (ö. 1974)
1904 - Graham Greene, İngiliz romancı (ö. 1991)
1904 - Lal Bahadur Shastri, Hindistan Başbakanı (ö. 1966)
1935 - Omar Sivori, Arjantinli futbolcu (ö. 2005)
1939 - Özcan Arkoç, Türk futbolcu ve teknik direktör (ö. 2021)
1940 - Murat Soydan, Türk sinema ve dizi oyuncusu
1941 - Les Lazarowitz, Amerikalı dublaj ve ses mühendisi (ö. 2017)
1943 - Paul Van Himst, Belçikalı futbolcu ve teknik direktör
1945 - Işıl Yücesoy, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu, ses sanatçısı
1948 - Siim Kallas, Estonya Başbakanı
1951 - Romina Power, İtalyan şarkıcı ve şarkı sözü yazarı
1951 - Sting, İngiliz müzisyen
1962 - Çiğdem Anad, Türk muhabir, yazar ve sunucu
1966 - Yokozuna, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 2000)
1968 - Jana Novotná, Çek tenisçi (ö. 2017)
1969 - Murat Garipağaoğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1970 - Maribel Verdú, İspanyol oyuncu
1971 - Yosi Mizrahi, Yahudi asıllı Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1971 - James Root, Amerikalı müzisyen
1971 - Tiffany, Amerikalı şarkıcı
1972 - Halis Karataş, Türk jokey
1973 - Lene Nystrøm, Norveçli vokal, oyuncu ve müzisyen
1973 - Proof, Amerikalı rapçi (ö. 2006)
1974 - Michelle Krusiec, Amerikalı sinema oyuncusu
1976 - Burcu Esmersoy, Türk televizyon sunucusu ve oyuncu
1976 - Cemal Hünal, Türk aktör
1977 - Reginaldo Araújo, Brezilyalı futbolcu (ö. 2016)
1978 - Ayumi Hamasaki, Japon müzisyen
1978 - Simon Pierro, Alman sihirbaz ve TV sunucusu
1979 - Primož Brezec, Slovenyalı basketbolcu
1979 - Francisco Fonseca, Meksikalı futbolcu
1981 - Luke Wilkshire, Avustralyalı millî futbolcu
1982 - Tyson Chandler, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1982 - Esra Gümüş, Türk voleybolcu
1984 - Marion Bartoli, Eski profesyonel Fransız tenisçi
1985 - Çağlar Birinci, Türk futbolcu
1986 - Camilla Belle, Amerikalı oyuncu
1987 - Joe Ingles, Avustralyalı profesyonel basketbolcu
1988 - Ivan Zaytsev, Rus asıllı İtalyan voleybolcu
1991 - Roberto Firmino, Brazilyalı futbolcu
1993 - Michy Batshuayi, Kongo asıllı Belçikalı millî futbolcu
1996 - Ryoma Watanabe, Japon futbolcu
1996 - Shunsuke Motegi, Japon futbolcu
Ölümler
829 - II. Mihail, 820- 2 Ekim 829 döneminde Bizans imparatoru (d. 770)
1709 - Ivan Mazepa, 1687 ile 1708 arasında Kazak hetmanı (d. 1639)
1803 - Samuel Adams, Amerikalı siyasetçi (d. 1722)
1804 - Nicolas Joseph Cugnot, Fransız mucit ve bilim insanı (d. 1725)
1852 - Karel Bořivoj Presl, Çek botanikçi (d. 1794)
1853 - François Jean Dominique Arago, Fransız fizikçi, matematikçi, astronom ve politikacı (d. 1786)
1865 - Karl Klaus von der Decken, Alman kâşif (d. 1834)
1892 - Ernest Renan, Fransız filozof, tarihçi ve filolog (d. 1823)
1900 - Hugo Rheinhold, Alman heykeltıraş (d. 1853)
1916 - Dimcho Debelyanov, Bulgar şair (d. 1887)
1920 - Max Bruch, Alman besteci ve orkestra şefi (d. 1838)
1921 - II. William, Württemberg Krallığı'nın son Kralı (d. 1848)
1927 - Svante Arrhenius, İsveçli kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1859)
1938 - Alexandru Averescu, Romanyalı mareşal ve siyaset adamı (d. 1859)
1946 - Ignacy Mościcki, Polonya Cumhurbaşkanı (d. 1867)
1953 - Reşat Şemsettin Sirer, Türk siyasetçi (d. 1903)
1958 - Marie Stopes, İngiliz doğum kontrolü ve kadın hakları savunucusu (d. 1880)
1966 - Faik Üstün, Türk siyasetçi ve devlet adamı (d. 1884)
1968 - Marcel Duchamp, Fransız sanatçı (d. 1887)
1973 - Cemal Sahir Kehribarcıoğlu, Türk besteci ve operet sanatçısı (d. 1900)
1973 - Paavo Nurmi, Fin atlet (d. 1897)
1985 - Rock Hudson, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1925)
1987 - Peter Medawar, Brezilyalı/Büyük Britanyalı biyolog (d. 1915)
1988 - Alec Issigonis, Yunan asıllı Britanyalı Mini marka otomobilin tasarımcısı (d. 1906)
1989 - Yalın Tolga, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1931)
1991 - I. Dimitrios Papadopulos, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi Patriği (d. 1914)
1993 - William Berger, Avusturyalı sinema oyuncusu (d. 1928)
1996 - Andrey Lukanov, Bulgar politikacı (d. 1938)
1998 - Gene Autry, Amerikalı şarkıcı ve aktör (b. 1907)
1999 - Heinz G. Konsalik, Alman romancı (d. 1921)
2000 - Amadou Karim Gaye, Senegalli politikacı, asker, veteriner ve doktor (d. 1913)
2000 - Elek Schwartz, Rumen futbolcu ve teknik direktör (d. 1908)
2003 - Otto Günsche, Alman SS subayı ve Hitler'in yaveri (d. 1917)
2005 - Münip Özben, Türk ressam (d. 1932)
2008 - Choi Jin-sil, Güney Koreli aktris (d. 1968)
2008 - Gıyasettin Emre, Türk siyasetçi ve Türkiye'nin ilk bağımsız Milletvekili (d. 1910)
2014 - György Lázár, Macar mühendis ve siyasetçi (d. 1924)
2015 - Brian Friel, İrlandalı çevirmen ve oyun yazarı (d. 1929)
2016 - Georg Apenes, Norveçli siyasetçi, bürokrat ve hukukçu (d. 1940)
2016 - Neville Marriner, İngiliz orkestra şefi ve viyolonist (d. 1924)
2017 - Donna Ares, Bosnalı kadın pop müzik şarkıcısı (d. 1977)
2017 - Evangelina Elizondo, Meksikalı aktris (d. 1929)
2017 - Klaus Huber, İsviçreli besteci, eğitimci ve akademisyen (d. 1924)
2017 - Friedrich von Löffelholz, Eski Alman bisiklet yarışçısı (d. 1953)
2017 - Paul Otellini, Amerikalı iş insanı (d. 1950)
2017 - Marcel Germain Perrier, Fransız Katolik piskoposu (d. 1933)
2017 - Tom Petty, Amerikalı rock şarkıcısı, besteci, müzisyen, yapımcı ve aktör (d. 1950)
2018 - Smilja Avramov, Sırp akademisyen, hukukçu ve yazar (d. 1918)
2018 - Geoffrey Emerick, İngiliz ses mühendisi (d. 1945)
2018 - Thampi Kannanthanam, Hint film yönetmeni, senarist, yapımcı ve oyuncu (d. 1953)
2018 - Roman Kartsev, Rus oyuncu ve komedyen (d. 1939)
2018 - Cemal Kaşıkçı, Suudi gazeteci ve yazar (d. 1958)
2019 - Julie Gibson, Amerikalı oyuncu, dublaj sanatçısı, şarkıcı ve eğitimci (d. 1913)
2019 - Giya Kancheli, Sovyet ve Gürcü besteci (d. 1935)
2019 - Cafer Kaşani, İranlı millî futbolcu (d. 1944)
2019 - Isaac Promise, Nijeryalı millî futbolcu (d. 1987)
2019 - Kim Shattuck, Amerikalı punk-rock müziği sanatçısı ve söz yazarı (d. 1963)
2019 - Hargovind Laxmishanker Trivedi, Hint nefrolog, immünolog, organ nakli uzmanı ve kök hücre araştırmacısı (d. 1932)
2020 - Zeki Ergezen, Türk siyasetçi (d. 1949)

28 Haziran 2022 Salı

28 HAZİRAN

 28 Haziran, Miladi takvime göre yılın 179. (artık yıllarda 180.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 186 gün vardır.


Olaylar

1389 - I. Kosova Muharebesi: I. Murad önderliğindeki Osmanlı Ordusu ile Sırp Kumandanı Lazar Hrebelyanoviç önderliğindeki çok uluslu Balkan Ordusu arasında yapılan muharebe, Osmanlı Ordusu'nun galibiyeti ile sonuçlandı.

1763 - Macaristan'nın Komárom kentinde, 6.2 büyüklüğünde deprem oldu.

1838 - I. Victoria, 18 yaşında Birleşik Krallık tacını giydi. Kraliçe, 20 Haziran'da tahta çıkmıştı.

1841 - Giselle balesinin prömiyeri, ilk kez Paris'teki "Théâtre de l'Académie Royale de Musique" tiyatrosunda yapıldı.

1862 - Tasviri Efkar gazetesi, Şinasi tarafından çıkarılmaya başlandı.

1894 - İşçi Bayramı, Amerika Birleşik Devletleri'nde resmi tatil olarak kabul edildi.

1895 - El Salvador, Honduras ve Nikaragua birleşerek, "Orta Amerika Birliği"ni kurdular.

1914 - Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand ve karısı Sophia'nın, Gavrilo Princip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi üzerine I. Dünya Savaşı başladı.

1919 - I. Dünya Savaşı sonunda, İtilaf Devletleri ile Almanya arasında Versay Barış Antlaşması imzalandı.

1921 - Kocaeli, İngiliz ve Yunan birliklerinden alınarak, tekrar Türk topraklarına geri katıldı.

1923 - Darülfünun, Mustafa Kemal'e "Fahri Müderrislik Şahadetnamesi" gönderdi.

1928 - Sosyalist Hermann Müller, Almanya Şansölyesi olarak göreve başladı.

1931 - İspanya'da genel seçimleri sosyalistler kazandı.

1933 - Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu oluşturuldu.

1938 - Chicora-Pensilvanya'da boş bir araziye 450 tonluk meteor düştü.

1940 - Romanya, Basarabya (bugünkü Moldova) bölgesini Sovyetler Birliği'ne bıraktı.

1948 - Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Komünist Bloku oluşturan Kominform'dan ihraç edildi.

1950 - Seul, Kuzey Kore birliklerince ele geçirildi.

1967 - İsrail, Doğu Kudüs'ü ele geçirdi.

1969 - Stonewall ayaklanmaları başladı.

1981 - Tahran'da İslami Cumhuriyet Partisi merkezinde bomba patladı; 72 politikacı ve görevli öldü.

1984 - Türkiye'de 13 ilde sıkıyönetim kaldırıldı. Bu illerden 7'sinde olağanüstü hal ilan edildi; 4 ilde uygulanmakta olan olağanüstü hâl uygulamasına ise son verildi.

1989 - Natanz Olayı: İran'da Natanz Atom Fabrikası, patlama ile birlikte harabeye döndü.

1997 - Mike Tyson, boks maçının üçüncü raundunda rakibi Evander Holyfield'in kulağını ısırdı ve diskalifiye oldu.

2000 - Amerika Birleşik Devletleri, Küba'ya karşı 41 yıldır uyguladığı ambargoyu yumuşatma kararı aldı.

2004 - 17. NATO Zirvesi, İstanbul'da başladı.

2005 - Kanada, aynı cinsler arasında evliliği yasal kılan üçüncü ülke oldu.

2006 - Karadağ, Birleşmiş Milletler'e 192. üye ülke olarak kabul edildi.

2009 - Brezilya, 2009 FIFA Konfederasyonlar Kupası'nı kazandı.

2011 - Google, yeni sosyal ağ projesi Google+'ı duyurdu.

2011 - TBMM'de 24. dönemin ilk oturumunda ve yemin töreninde CHP ile BDP destekli bağımsızlar yemin etmediler.

2016 - İstanbul'daki Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali'nde, silahlı ve bombalı intihar saldırısı gerçekleştirildi. Saldırı sonucunda, intihar saldırganları ile birlikte 45 kişi hayatını kaybetti, 239 kişi de yaralandı.

Doğumlar

1491 - VIII. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1547)

1577 - Peter Paul Rubens, Flaman ressam (ö. 1640)

1703 - John Wesley, İngiliz rahip ve Metodizm'in kurucusu (ö. 1791)

1712 - Jean-Jacques Rousseau, İsviçreli düşünür (ö. 1778)

1824 - Paul Broca, Fransız hekim, anatomist ve antropolog (ö. 1880)

1867 - Lightner Witmer, Amerikalı psikolog (ö. 1956)

1867 - Luigi Pirandello, İtalyan oyun yazarı ve romancı (ö. 1936)

1873 - Alexis Carrel, Fransız fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1944)

1875 - Henri Lebesgue, Fransız matematikçi (ö. 1941)

1883 - Pierre Laval, Fransız siyasetçi (ö. 1945)

1889 - Abbas el-Akkad, Mısırlı gazeteci, şair ve edebiyat eleştirmeni (ö. 1964)

1891 - Carl Spaatz, Amerikalı havacı general ve ABD Hava Kuvvetleri'nin ilk Kurmay Başkanı (ö. 1974)

1892 - Edward Halett Carr, İngiliz tarihçi ve yazar (ö. 1982)

1906 - Maria Goeppert-Mayer, Alman asıllı Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1972)

1912 - Sherwood Rowland, Amerikalı kimya profesörü (ö. 1927)

1926 - Mel Brooks, Amerikalı sinema oyuncusu, yazar ve yönetmen

1928 - John Stewart Bell, Kuzey İrlandalı fizikçi (ö. 1990)

1928 - Hans Blix, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun İsveçli eski başkanı

1932 - Pat Morita, Japon asıllı Amerikalı sinema aktörü (ö. 2005)

1934 - Georges Wolinsky, Fransız karikatürist ve çizgi roman karikatüristi (ö. 2015)

1936 - Belgin Doruk, Türk sinema oyuncusu (ö. 1995)

1940 - Muhammed Yunus, Bangladeşli bankacı ve ekonomi profesörü ve Nobel Barış Ödülü sahibi

1941 - David Lloyd Johnston, Kanadalı akademik yazar

1943 - Klaus von Klitzing, Alman fizikçi

1944 - Sohrab Şahit Sales, İranlı yönetmen (ö. 1998)

1945 - Nazlı Eray, Türk öykücü ve romancı

1945 - Türkân Şoray, Türk oyuncu

1946 - Bruce Davison, Amerikalı oyuncu ve yönetmen

1946 - Gilda Radner, Amerikalı oyuncu (ö. 1989)

1948 - Kathy Bates, Amerikalı oyuncu ve Oscar ödülü sahibi

1952 - Enis Batur, Türk şair

1952 - Jean-Christophe Rufin, Fransız yazar

1955 - Civan Canova, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve oyun yazarı

1955 - Thomas Hampson, Grammy Ödülü sahibi Amerikalı bariton

1957 - Georgi Parvanov, Bulgar politikacı ve Başbakan

1961 - Kerem Görsev, Türk müzisyen

1964 - Sabrina Ferilli, İtalyan tiyatro ile sinema oyuncusu ve televizyon sunucusu

1966 - John Cusack, Amerikalı aktör

1966 - Şenay Gürler, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu

1966 - Mary Stuart Masterson, Amerikalı oyuncu

1969 - Stéphane Chapuisat, İsviçreli eski futbolcu

1969 - Ayelet Zurer, İsrailli oyuncu

1971 - Fabien Barthez, Emekli Fransız kaleci

1971 - No I.D., Amerikalı müzik yapımcısı

1971 - Elon Musk, SpaceX Uzay Şirketi'nin kurucusu

1974 - Yiğit Arı, Türk oyuncu

1976 - Hans Sarpei, Ganalı futbolcu

1976 - Ali İhsan Varol, Türk sunucu

1977 - Harun Tekin, Türk müzisyen ve Mor ve Ötesi'nin solisti

1980 - Maurizio Domizzi, İtalyan futbolcu

1981 - Mara Santangelo, İtalyan tenisçi

1983 - Dorge Kouemaha, Kamerunlu futbolcu

1984 - Andriy Pyatov, Ukraynalı kaleci

1987 - Karin Knapp, İtalyan tenisçi

1991 - Kevin De Bruyne, Belçikalı futbolcu

1991 - Seohyun, Güney Koreli oyuncu, şarkıcı ve dansçı

1992 - Oscar Hiljemark, İsveçli futbolcu

1992 - Elaine Thompson-Herah, Jamaikalı atlet

1993 - Bradley Beal, Amerikalı basketbolcu

1994 - Anish Giri, Rus-Hollandalı satranç oyuncusu

1995 - Jason Denayer, Belçikalı futbolcu

1997 - Biran Damla Yılmaz, Türk sinema ve dizi oyuncusu

Ölümler

548 - Theodora, Bizans İmparatoriçesi ve I. Justinianus'un karısı (d. 500)

767 - I. Paulus (Aziz Paulus), Katolik Kilisesi'nin dini lideri (Papa) (d. 700)

1385 - IV. Andronikos, Bizans İmparatoru (d. 1348)

1389 - I. Murad, Osmanlı'nın 3. Padişahı (d. 1326)

1813 - Gerhard von Scharnhorst, Hanoverli general ve ilk Prusya Genelkurmay Başkanı (d. 1755)

1836 - James Madison, ABD'nin 4. Başkanı (d. 1751)

1885 - Hacı Arif Bey, Türk güfte yazarı ve müzisyen (d. 1831)

1889 - Maria Mitchell, Amerikalı astronom (d. 1818)

1892 - Harry Atkinson, Yeni Zelandalı siyasetçi (d. 1831)

1913 - Campos Sales, Brezilyalı avukat, kahve çiftçisi ve siyasetçi (d. 1841)

1914 - Franz Ferdinand, Avusturya Arşidükü (suikast) (d. 1863)

1914 - Sophie Chotek, Avusturya Arşidükü Franz Ferdinand'ın eşi (suikast) (d. 1868)

1936 - Alexander Berkman, Amerikalı yazar, radikal anarşist ve aktivist (d. 1870)

1937 - Max Adler, Avusturyalı marksist hukukçu, sosyolog ve sosyalist teorisyen (d. 1873)

1940 - Italo Balbo, İtalyan Faşist (d. 1896)

1942 - Yanka Kupala, Beyaz Rus şair ve yazar (d. 1882)

1944 - Friedrich Dollmann, Nazi Almanyası generali (d. 1882)

1945 - Yunus Nadi Abalıoğlu, Türk gazeteci, siyasetçi ve Cumhuriyet gazetesi'nin kurucusu (d. 1879)

1966 - Fuad Köprülü, Türk tarih profesörü ve Dışişleri Bakanlarından (d. 1890)

1971 - Franz Stangl, II. Dünya Savaşı Nazi Almanyası'nda Sobibor İmha Kampı ve Treblinka İmha Kampı'nın komutanı (d. 1908)

1974 - Frank Sutton, Amerikalı oyuncu (d. 1923)

1976 - Stanley Baker, Galli aktör ve film yapımcısı (d. 1928)

1981 - Muhammed Beheşti, İranlı din âlimi ve yazar, İslam devrimi'nin kurucularından (d. 1928)

1989 - Joris Ivens, Hollandalı belgesel film yapımcısı ve yönetmeni (d. 1898)

1992 - Mikhail Tal, Sovyet Dünya satranç şampiyonu (d. 1936)

2000 - Cinuçen Tanrıkorur, Türk müzisyen (d. 1938)

2007 - Erdoğan Tünaş, Türk senarist, yazar ve film yapımcısı (d. 1935)

2007 - Zehra Bilir, Türk türkücü (d. 1913)

2007 - Kiichi Miyazawa, 1991-1993 yılları arasında Japonya'nın 49. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi (d. 1919)

2008 - Ruslana Korşunova, Rus asıllı Kazak manken ve model (d. 1987)

2009 - Billy Mays, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1958)

2011 - Paul Bağdatlıyan, Ermeni asıllı şarkıcı, müzisyen ve bestekār (d. 1953)

2013 - Silvi Vrait, Eston şarkıcı (d. 1951)

2014 - Meshach Taylor, Amerikalı oyuncu (d. 1947)

2015 - Jack Carter, Amerikalı komedyen, oyuncu ve sunucu (d. 1923)

2016 - Maurice Cazeneuve, Fransız oyuncu, yönetmen ve senarist (d. 1923)

2016 - Scotty Moore, Amerikalı gitarist (d. 1931)

2016 - Fabiane Niclotti, 2004'te Miss Brezilya güzeli seçilen eski manken (d. 1984)

2018 - Denis Akiyama, Japon-Kanadalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1952)

2018 - Harlan Ellison, Kısa öykü, roman, telefon diyaloğu, deneme ve eleştiri tarzında eserler veren ödüllü Amerikalı yazar ve senarist (d. 1934)

2018 - Domenico Losurdo, İtalyan Marksist filozof ve tarihçi (d. 1941)

2018 - Christine Nöstlinger, Avusturyalı çocuk ve gençlik kitabı yazarı (d. 1936)

2018 - Şarık Tara, Türk inşaat mühendisi ve iş adamı (d. 1930)

2019 - Paul Benjamin, Amerikalı oyuncu (d. 1938)

2019 - Şükrü Birant, Eski Türk millî futbolcu (d. 1944)

2019 - Lisa Martinek, Alman oyuncu (d. 1972)

2020 - Nasir Ajanah, Nijeryalı Yargıç (d. 1956)

2020 - Marián Čišovský, Slovak millî futbolcu (d. 1979)

2020 - Mimi Soltysik, Amerikalı sosyalist siyasetçi ve politik aktivist (d. 1974)

2020 - Yu Lan, Çinli tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1921)

2022 - Cüneyt Arkın, veya gerçek ismiyle Fahrettin Cüreklibatır, Türk oyuncu,doktor,senarist (d. 1937)



27 Haziran 2022 Pazartesi

27 HAZİRAN

 27 Haziran, Miladi takvime göre yılın 178. (artık yıllarda 179.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 187 gün vardır.




Olaylar

MÖ 209 - Büyük Hun İmparatorluğu Hükümdarı, Mete Han'ın tahta çıkışı.

1565 - Sokullu Mehmed Paşa, Veziriazam oldu. Veziriazamlığı, üç Padişah döneminde sürdü. (Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad).

1878 - Gazeteci ve yazar Ahmet Mithat Efendi, "Tercüman-ı Hakikat" adlı günlük gazeteyi çıkarmaya başladı.

1884 - İstanbul'da, Beyazıt Devlet Kütüphanesi kuruldu.

1893 - New York Borsası çöktü.

1905 - Kurtlu yemeğe karşı çıkan tayfaların kurşuna dizilmesini önlemek isteyen Rus Savaş gemisi Potemkin'in mürettebatı Karadeniz'de ayaklanıp, gemiyi Odessa'ya doğru yönlendirdi. Birinci Rus devrimin ilk ayaklanması Odessa'da başladı.

1916 - Hicaz, bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrıldı.

1917 - Yunanistan, İtilaf Devletleri'ne katıldı.

1918 - Azerice, Azerbaycan'da resmi devlet dili ilan edildi.

1923 - Çift kanatlı bir uçağa, ilk kez havada yakıt ikmali yapıldı.

1938 - Helikopterin patenti Igor Sikorsky tarafından alındı.

1946 - Müttefikler, On İki Ada'nın Yunanistan'a verilmesini kararlaştırdı.

1950 - Amerika Birleşik Devletleri, Kore Savaşı'na asker yollama kararı aldı.

1950 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Birleşmiş Milletler üyelerine Güney Kore'ye yardım çağrısında bulundu.

1954 - Guatemala'da CIA'nın desteklediği darbeyle, halkın seçtiği Hükûmet devrildi.

1954 - Dünyanın ilk nükleer enerji santrali, Moskova yakınlarında Obninsk'de açıldı.

1957 - Louisiana ve Teksas'ta meydana gelen Audrey kasırgası, 500 kişinin ölümüne yol açtı.

1964 - Emekli Süvari Binbaşı Fethi Gürcan, idam edildi. Gürcan, 22 Şubat 1962'de darbe girişimi nedeniyle emekli edilmişti. Benzer bir girişimi, Talat Aydemir ile 20 Mayıs 1963'te tekrarlayınca yargılanmış ve idama mahkûm olmuştu.

1964 - Kıbrıs Cumhuriyeti Hükûmeti, 15 yaşından büyük Türklerin Ada'ya girişini yasakladı.

1967 - Dünyanın ilk bankamatiği, Londra'nın Enfield semtinde hizmete girdi.

1974 - Richard Nixon, Sovyetler Birliği'ni ziyaret etti.

1976 - Fransız Hava Yolları'na ait bir yolcu uçağı, Tel Aviv-Atina-Paris seferini yapmakta iken FKÖ militanlarınca kaçırıldı ve Uganda'nın Entebbe şehrindeki Entebbe Uluslararası Havalimanı'na yönlendirildi.

1977 - Cibuti Cumhuriyeti, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.

1978 - Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi'ne bomba atıldı; Benzin yokluğu nedeniyle uzun kuyruklar oluştu.

1979 - Muhammet Ali, boksu bıraktığını açıkladı.

1980 - Adana Cezaevi'nden bir grup tutuklu, tünel yoluyla firar etmeye çalıştı. Güvenlik kuvvetleri ateş açtı; 4 tutuklu öldü.

1980 - İtalyan Hava Yolları'na ait DC-9 tipi bir yolcu uçağı, İtalya'nın Ustica adası yakınlarında düştü: 81 kişi öldü.

1984 - TBMM, askerlik süresini 18 aya indiren yasa tasarısını kabul etti.

1987 - Gaziantep Üniversitesi kuruldu.

1988 - Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan Lyon Garı'nda tren kazası: 56 ölü, 60 yaralı.

1991 - Yugoslav Halk Ordusu, Slovenya'ya karşı operasyon başlattı.

1998 - Adana'nın Ceyhan ilçesi merkez üslü depremde 144 kişi öldü.

2004 - Boris Tadiç, Sırbistan-Karadağ Cumhurbaşkanı seçildi.

2007 - Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair, görevinden ayrıldı.

Doğumlar

1350 - II. Manuil, Bizans İmparatoru (ö. 1425)

1462 - XII. Louis, Fransa Kralı (ö. 1515)

1740 - John Latham, İngiliz doktor, doğa tarihçisi, ornitolog ve yazar (ö. 1837)

1806 - Augustus De Morgan, Britanyalı matematikçi ve mantıkçı (ö. 1871)

1838 - Paul Von Mauser, Alman silah tasarımcısı (ö. 1914)

1869 - Emma Goldman, Litvan anarko-komünist yazar (ö. 1940)

1869 - Hans Spemann, Alman embriyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1941)

1877 - Charles Glover Barkla, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1944)

1880 - Helen Keller, Amerikalı pedagog (ö. 1968)

1914 - Helena Benitez, Filipinli siyasetçi ve bürokrat (ö. 2016)

1921 - Yusuf Atılgan, Türk roman ve öykü yazarı (ö. 1989)

1930 - Ross Perot, Amerikalı iş adamı ve siyasetçi

1931 - Tolon Tosun, Türk sporcu, atlet ve diş hekimi (ö.1993)

1931 - Martinus Veltman, Hollandalı teorik fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2021)

1934 - Raik Alnıaçık, Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmeni

1936 - Kutlu Payaslı, Türk şarkıcı ve besteci

1941 - Krzysztof Kieslowski, Polonyalı yönetmen (ö. 1996)

1951 - Ahmet Güvenç, Türk bas gitarist

1951 - Mary McAleese, İrlandalı siyasetçi ve İrlanda Cumhurbaşkanı

1952 - Rita Russek, Alman oyuncu

1953 - Bilge Öngöre, Türk yazar ve şair

1955 - Isabelle Adjani, Fransız sinema oyuncusu

1959 - Janusz Kamiński, Polonyalı görüntü yönetmeni ve film yönetmeni

1960 - Axel Rudi Pell, Alman heavy metal gitaristi

1962 - Tony Leung Chiu-wai, Hong Konglu sinema oyuncusu

1965 - Ali Gültiken, Türk eski milli futbolcu

1966 - J.J. Abrams, Amerikalı yapımcı, yönetmen ve senarist

1968 - Pascale Bussières, Kanadalı oyuncu

1969 - Alessandro Esseno, İtalyan besteci

1970 - Cecily von Ziegesar, Amerikalı yazar

1973 - Özge Fışkın, Türk rock müzik şarkıcısı

1974 - Christian Kane, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı-söz yazarı

1975 - Tobey Maguire, Amerikalı sinema oyuncusu

1976 - Wagner Moura, Brezilyalı sinema ve dizi oyuncusu

1977 - Raúl González, İspanyol futbolcu

1978 - Petra Frey, Avusturyalı şarkıcı

1979 - Fabrizo Miccoli, İtalyan millî futbolcu

1980 - Hugo Campagnaro, Arjantinli futbolcu

1980 - Tobin Radcliffe, Amerikalı oyuncu

1981 - Martina García, Kolombiyalı manken, dizi ve sinema oyuncusu

1983 - Alsu, Tatar asıllı Rus şarkıcı

1984 - Iosif Cholevas, Almanya doğumlu Yunan millî futbolcu

1984 - Gökhan İnler, Türk asıllı İsviçreli millî futbolcu

1985 - Svetlana Kuznetsova, Rus tenis oyuncusu

1985 - Nico Rosberg, Fin-Alman Formula 1 pilotu

1986 - Drake Bell, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu

1986 - Sam Claflin, İngiliz oyuncu

1987 - Ed Westwick, İngiliz oyuncu

1988 - Landry Fields, Amerikalı profesyonel basketbolcu

1988 - Matthew Spiranovic, Avustralyalı millî futbolcu

1989 - Matthew Lewis, İngiliz oyuncu

1990 - Laura van der Heijden, Hollandalı hentbolcu

1991 - Jordy Clasie, Hollandalı millî futbolcu

1991 - Özge Yavaş, Türk basketbolcu

1993 - Gamze Alikaya, Türk voleybolcu

1999 - Chandler Riggs, Amerikalı çocuk oyuncu

Ölümler

MÖ 1212 - II. Ramses, Antik Mısır'da, 19. Hanedan firavunlarından biri (d. MÖ 1302)

1574 - Giorgio Vasari, İtalyan ressam, yazar, tarihçi ve mimar (d. 1511)

1636 - Date Masamune, Japon siyasetçi ve Daimyo (d. 1567)

1831 - Sophie Germain, Fransız asıllı matematikçi, fizikçi ve filozof (d. 1776)

1844 - Joseph Smith, Jr., Mormonluk adıyla bilinen İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin kurucusu olup ilk başkanı ve Mormon peygamberlerinden biri (d. 1805)

1876 - Harriet Martineau, İngiliz sosyolog (d. 1802)

1878 - Sarah Helen Whitman, Amerikalı şair, deneme yazarı, transandantalist ve spiritüalist (d. 1803)

1916 - Ștefan Luchian, Rumen ressam (d. 1868)

1930 - Kakutsa Çolokaşvili, Gürcü subayı ve Gürcistan'daki Anti-Sovyet gerilla hareketinin komutanı (d. 1888)

1936 - Mike Bernard, Amerikalı Ragtime müzisyeni (d. 1875)

1944 - Milan Hodža, Slovak politikacı (d. 1878)

1945 - Emil Hácha, Çek avukat (d. 1872)

1961 - Hélène Dutrieu, Belçikalı bisiklet yarışmacısı, motosiklet yarışmacısı, otomobil yarışmacısı ve pilot (d. 1877)

1964 - Fethi Gürcan, Türk Süvari Binbaşı (20 Mayıs 1963 ayaklanması liderlerinden) (d. 1922)

1975 - G. I. Taylor, İngiliz fizikçi ve matematikçi (d. 1886)

1985 - Kövkeb Kamil kızı Seferaliyeva, Azeri kökenli Sovyet klasik piyanisti (d. 1907)

1992 - Mihails Tāls, Leton satranç büyükustası (d. 1936)

1996 - Albert R. Broccoli, Amerikalı film yapımcısı (d. 1909)

1998 - Kerim Tekin, Türk şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu (d. 1975)

1999 - Yorgo Papadopulos, Yunan asker ve cunta lideri (d. 1919)

2000 - Pierre Pflimlin, Fransız siyasetçi (d. 1907)

2001 - Jack Lemmon, Amerikalı sinema oyuncusu ve yönetmen (d. 1925)

2001 - Tove Jansson, Fin romancı, ressam, çizgi karikatür bant yazarı ve çizeri (d. 1914)

2002 - John Entwistle, İngiliz müzisyen (d. 1944)

2003 - David Newman, Amerikalı film yapımcısı (d. 1937)

2009 - Gale Storm, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1922)

2011 - Elaine Stewart, Amerikalı oyuncu ve model (d. 1930)

2013 - Sayavuş Aslan, Azerbaycanlı komedi oyuncusu (d. 1935)

2014 - Bobby Womack, Amerikalı müzisyen (d. 1944)

2015 - Chris Squire, İngiliz müzisyen, şarkıcı ve söz yazarı (d. 1948)

2016 - Bud Spencer, İtalyan yazar, oyuncu, eski yüzücü (d. 1929)

2016 - Alvin Toffler, Amerikalı yazar ve gelecekçi (d. 1928)

2017 - Peter Ludwig Berger, Amerikalı sosyolog ve teolog (d. 1929)

2017 - Piotr Bikont, Polonyalı politika yazarı, gazeteci, yemek uzmanı ve tiyatro yönetmeni (d. 1955)

2017 - Michael Bond, İngiliz yazar (d. 1927)

2017 - Michael Nyqvist, İsveçli aktör (d. 1960)

2017 - Mustafa Talas, Suriyeli asker ve siyasetçi (d. 1932)

2018 - Ahron Daum, İsrailli haham (d. 1951)

2018 - Steve Ditko, Amerikalı yazar (d. 1927)

2018 - Joseph Jackson, Amerikalı müzisyen (d. 1928)

2018 - Steven Hilliard Stern, Kanadalı film yapımcısı, yönetmeni ve senarist (d. 1937)

2018 - Vladimir Andreyeviç Uspenski, Rus matematikçi, dilbilimci, yazar, fizik ve matematik doktoru (d. 1930)

2019 - Justin Raimondo, Amerikalı yazar, siyasetçi ve yayın yönetmeni (d. 1951)

2020 - Freddy Cole, Amerikalı siyahi caz şarkıcısı ve piyanist (d. 1931)

2020 - Linda Cristal, Arjantinli aktris (d. 1931)

2020 - Antonio Cuenco, Filipinli politikacı (d. 1936)

2020 - Ilija Petković, Sırp asıllı Yugoslav eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1945)

2021 - Uğurtan Sayıner, Türk oyuncu (d. 1944)

18 Haziran 2022 Cumartesi

18 HAZİRAN


 8 Haziran, Miladi takvime göre yılın 169. (artık yıllarda 170.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 196 gün vardır.

Olaylar

1815 - Napolyon Bonapart, Waterloo Savaşı'nda İngiliz ve Prusya ordularına yenildi. Yenilgi, Fransa ile Avrupa devletleri arasında 23 yıl süren savaşa son verdi. Napolyon, 22 Haziran'da ikinci kez tahttan çekildi.

1847 - Macar besteci ve piyanist Franz Liszt, Padişah Abdülmecit'e sarayda konser verdi.

1873 - Kadın hakları savunucusu Susan B. Anthony, 1872 ABD Başkanlık seçimlerinde oy kullanmaya teşebbüs ettiği için 100 dolar para cezasına çarptırıldı.

1881 - Üç İmparator Birliği, bu kez yazılı olarak yenilendi.

1919 - Mustafa Kemal Atatürk, Anadolu ve Rumeli Millî Teşkilatı'nın birleştirilmesi hakkında genelge yayınladı.

1922 - Ziya Gökalp, Diyarbakır'da "Küçük Mecmua"yı çıkarmaya başladı.

1927 - Hukuk Usulü Muhakemelerine İlişkin Kanun kabul edildi.

1928 - Havacı Amelia Earhart, bir uçak ile Atlantik Okyanusu'nu geçen ilk kadın oldu.

1939 - Bursa ve Mersin elektrik tesisleri devletleştirildi.

1941 - Türk-Alman Saldırmazlık Antlaşması imzalandı.

1948 - BM İnsan Hakları Komisyonu'nca, Uluslararası İnsan Hakları Bildirgesi hazırlandı. 10 Aralık 1948'de Paris'te yapılan Genel Kurul toplantısında oylanarak kabul edildi.

1953 - Mısır'da 74 yıllık İngiliz egemenliğinin sona ermesiyle, Cumhuriyet ilan edildi.

1979 - Sovyetler Birliği Başkanı Leonid Brejnev ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter, Viyana'da, stratejik silahların sınırlandırılması konulu SALT II anlaşmasını imzaladılar.

1982 - 12 Eylül Darbesi'nin 18. idamı: 20 Haziran 1976'da 16 yaşındaki Tuncay Abbas adlı çocuğu tecavüz edip öldüren Ednan Kavaklı idam edildi.

1988 - Başbakan Turgut Özal, Ankara Atatürk Spor Salonu'nda yapılan ANAP Büyük Kongresi'nde, Kartal Demirağ'ın silahlı saldırısında elinden yaralandı.

1992 - Hırvat Savunma Konseyi Birlikleri (HVO), Mostar'ı işgal etmeye başladı.

1992 - Sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanacak dar gelirlilere verilecek "Yeşil Kart" uygulaması TBMM'de kabul edildi.

1993 - Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, Bakü'yü terk etti. Haydar Aliyev Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu.

1994 - Dünya Futbol Şampiyonası Amerika'da yapıldı. 18 Haziran günü final için Brezilya ve İtalya karşılaştı. Şampiyon penaltılarla belirlendi; kupa Brezilya'nın oldu.

1995 - Çeçen lider Şamil Basayev, Budyonnovsk kenti hastanesine baskın yaptı; 1000'den fazla Rus'u rehin aldı. Böylece Rusya, savaşı durdurma ve görüşmeleri başlatma taleplerini kabul etti.

1997 - Başbakan Necmettin Erbakan, REFAHYOL olarak da bilinen RP-DYP koalisyon Hükûmeti'nin istifasını, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e sundu.

2022 - Hindistan ve Bangladeş'te şiddetli muson fırtınalarının neden olduğu yıldırım çarpması ve toprak kayması sonucu 207 kişi öldü.

Doğumlar

1332 - V. İoannis, Bizans İmparatoru (ö. 1391)

1517 - Ōgimachi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 106. İmparatoru (ö. 1593)

1812 - Ivan Goncharov, Rus gazeteci ve yazar (ö. 1891)

1818 - Angelo Secchi, İtalyan gök bilimci (ö. 1878)

1840 - Frances Ann Stewart, Avustralya asıllı Yeni Zelandalı aktivist (ö. 1916)

1882 - Georgi Dimitrov, Bulgar siyasetçi (ö. 1949)

1884 - Édouard Daladier, Fransız siyasetçi (ö. 1970)

1886 - George Mallory, İngiliz dağcı (ö. 1924)

1918 - Franco Modigliani, İtalyan asıllı Amerikalı iktisatçı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 2003)

1918 - Jerome Karle, Amerikalı kimyager (ö. 2013)

1929 - Jürgen Habermas, Alman felsefeci, sosyolog ve siyaset bilimci

1931 - Fernando Henrique Cardoso, Brezilyalı sosyolog ve siyasetçi

1932 - Dudley Herschbach, Amerikalı kimyager

1933 - Nusret Pezeşkiyan, İranlı nörolog, psikiyatrist ve psikoterapist (ö. 2010)

1936 - Ronald Venetiaan, Surinamlı öğretmen ve siyasetçi

1937 - Vitali Jolobov, Sovyet kozmonot

1940 - Mirjam Pressler, Alman roman yazarı ve çevirmen (ö. 2019)

1941 - Tekin Aral, Türk karikatürist (ö. 1999)

1941 - Roger Lemerre, Fransız futbolcu ve teknik direktör

1942 - Roger Ebert, Amerikalı film eleştirmeni ve senaryo yazarı (ö. 2013)

1942 - Paul McCartney, İngiliz şarkıcı ve The Beatles'ın üyesi

1942 - Thabo Mvuyelwa Mbeki, Güney Afrika Cumhuriyeti eski devlet başkanı

1943 - Raffaella Carrà, İtalyan şarkıcı ve oyuncu

1944 - Salvador Sánchez Cerén, El Salvadorlu Politikacı

1944 - Ömer Kavur, Türk film yönetmeni, yapımcı ve senarist (ö. 2005)

1946 - Fabio Capello, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör

1947 - Hanns Zischler, Alman oyuncu

1948 - İlhan Şeşen, Türk müzisyen ve oyuncu

1949 - Peggy Lukac, ABD doğumlu Alman oyuncu

1949 - Jarosław Kaczyński, Polonyalı politikacı ve Başbakan

1949 - Lech Kaczyński, Polonyalı politikacı ve Cumhurbaşkanı (ö. 2010)

1952 - Isabella Rossellini, İtalyan oyuncu

1958 - Mazlum Çimen, Türk besteci, keman sanatçısı, balet ve oyuncu

1964 - Hüseyin Köroğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

1964 - Uday Hüseyin, Saddam Hüseyin'in oğlu (ö. 2003)

1972 - Anu Tali, Estonyalı orkestra şefi

1974 - Kenan İmirzalıoğlu, Türk aktör

1974 - Vincenzo Montella, İtalyan eski millî futbolcu ve teknik direktör

1976 - Alana de la Garza, Amerikalı aktris

1976 - Bilgehan Demir, Türk spor spikeri, gazeteci ve yapımcı

1976 - Maksim Galkin, Rus tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve sunucu

1976 - Blake Shelton, Amerikalı country müzik müzisyeni, şarkıcı ve söz yazarı

1977 - Kaja Kallas, Estonyalı Politikacı

1978 - Sarah Adler, Fransız oyuncu

1981 - Marco Streller, İsviçreli eski futbolcu

1982 - Nadir Belhadj, Cezayirli futbolcu

1982 - Marco Borriello, İtalyan futbolcu

1985 - Matías Abelairas, Arjantinli futbolcu

1986 - Richard Gasquet, Fransız tenisçi

1986 - Richard Madden, İskoç oyuncu

1986 - Meaghan Rath, Kanadalı film ve televizyon dizisi oyuncusu

1987 - Omar Arellano, Meksikalı futbolcu

1987 - Ezgi Asaroğlu, Türk oyuncu

1988 - İslam Slimani, Cezayirli millî futbolcu

1989 - Pierre-Emerick Aubameyang, Fransa doğumlu Gabonlu millî futbolcu

1991 - Willa Holland, Amerikalı oyuncu ve model

1997 - Amine Harit, Fransa doğumlu Faslı millî futbolcu

Ölümler

741 - III. Leon, Bizans İmparatoru (d. 685)

1164 - Schönau'lu Elisabet, Alman Benediktin rahibe ve vizyoner (d. 1129)

1234 - Chūkyō, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 85. imparatoru (d. 1218)

1464 - Rogier van der Weyden, Flaman ressam (d. 1399)

1864 - Giovanni Battista Bugatti, Papalık Devletleri'nin infazcısı ve celladı (d. 1779)

1902 - Samuel Butler, İngiliz yazar (d. 1835)

1917 - Titu Maiorescu, Rumen akademisyen, avukat, edebiyat eleştirmeni, estetik akımcısı, felsefeci, çocuk eğitmeni, politikacı ve yazar (d. 1840)

1922 - Jacobus Kapteyn, Hollandalı astronom (d. 1851)

1928 - Roald Amundsen, Norveçli kâşif (d. 1872)

1936 - Maksim Gorki, Sovyet-Rus yazar (d. 1868)

1937 - Gaston Doumergue, Fransız devlet adamı (d. 1863)

1957 - Necip Akar, Türk eczacı ve sanayici (Gripin'in üreticisi) (d. 1904)

1959 - Ethel Barrymore, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1879)

1959 - Nijat Sirel, Türk heykeltıraş (d. 1898)

1964 - Giorgio Morandi, İtalyan ressam (d. 1890)

1968 - Nikolaus von Falkenhorst, Nazi Almanyası döneminde Heer generali (d. 1885)

1971 - Paul Karrer, İsviçreli organik kimyacı (d. 1889)

1973 - Roger Delgado, İngiliz aktör (d. 1918)

1974 - Georgi Jukov, Sovyet mareşali (d. 1896)

1975 - Hugo Bergmann, İsrailli filozof (d. 1883)

1980 - Terence Fisher, İngiliz film yönetmeni (d. 1904)

1980 - Kazimierz Kuratowski, Polonyalı matematikçi ve mantıkçı (d. 1896)

1982 - Curd Jürgens, Alman aktör (d. 1915)

1982 - Djuna Barnes, Amerikalı modernist yazar (d. 1892)

1982 - John Cheever, Amerikalı yazar (d. 1912)

1983 - Muna Mahmudnizad, İran'da asılan İranlı Bahai (d. 1965)

1997 - Héctor Yazalde, Arjantinli eski millî futbolcu (d. 1946)

1999 - Ali Tantâvi, Suriyeli bilim insanı (d. 1909)

2005 - Nuri İyem, Türk ressam (d. 1915)

2006 - Vincent Sherman, Amerikalı film yönetmeni (d. 1906)

2007 - Vilma Espín, Kübalı devrimci, feminist ve kimya mühendisi (d. 1930)

2008 - Jean Delannoy, Fransız senarist ve film yapımcısı (d. 1908)

2010 - Michael Verdi, Amerikalı profesyonel güreşçi (d. 1980)

2010 - José Saramago, Portekizli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1922)

2010 - Okan Demiriş, Türk besteci ve orkestra şefi (d. 1942)

2010 - Mübariz İbrahimov, Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri'nin askeri, Azerbaycan ulusal kahramanı (d. 1988)

2011 - Clarence Clemons, Amerikalı müzisyen ve oyuncu (d. 1942)

2013 - Michael Hastings, Amerikalı gazeteci ve yazar (d. 1980)

2014 - Stephanie Kwolek, Amerikalı kimyager (d. 1923)

2016 - Paul Cox, Hollandalı-Avustralyalı senarist ve film yapımcısı (d. 1940)

2016 - Sverre Kjelsberg, Norveçli şarkıcı, guitarist, bassist, besteci ve söz yazarı (d. 1946)

2017 - Hans Breder, Alman-Amerikalı sanatçı (d. 1935)

2017 - Pierluigi Chicca, İtalyan eskrimci (d. 1937)

2018 - Leon Allen White (bilinen adıyla: Big Van Vader) Amerikalı profesyonel güreşçi ve eski Amerikan Futbolu oyuncusu (d. 1955)

2018 - XXXTentacion, Jamaika kökenli Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı (d. 1998)

2020 - Mihail İgnatyev, 2010-2020 yılları arasında Çuvaş Cumhuriyeti Başkanı olarak görev yapan Çuvaş siyasetçi (d. 1962)

2020 - Dame Vera Lynn, İngiliz kadın şarkıcı ve aktris (d. 1917)

2020 - Dame Vera Lynn, İngiliz kadın şarkıcı ve aktris (d. 1917)

2021 - Lamia Abbas Amara, Iraklı şair ve eğitimci (d. 1929)

2021 - Giampiero Boniperti, eski İtalyan futbolcudur (d. 1928)

2021 - Emma Roca Rodríguez, Katalan kökenli İspanyol kayakçı ve uzun mesafe koşucusu (d. 1973)

2021 - Milkha Singh, Hint kısa mesafe ve engelli koşucusu (d. 1929)

2022 - Constantin Eftimescu, Rumen futbolcudur (d. 1952)

2022 - Uffe Ellemann-Jensen, Danimarkalı liberal siyasetçi (d. 1941)

2022 - Mark Shields, Amerikalı siyasi yorumcu, gazeteci ve köşe yazarı (d. 1937)

  • 2022 - Ilka Soares, Brezilyalı akris ve model (d. 1932)

16 Haziran 2022 Perşembe

19 HAZİRAN

 19 Haziran, Miladi takvime göre yılın 170. (artık yıllarda 171.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 195 gün vardır.

Olaylar

  • 325 - İznik Konsili toplantısı sona erdi.
  • 1097 - Haçlı Seferlerinin ilki sırasında İznikSelçuklu Türkleri tarafından alındı.
  • 1157 - Tapınak Şövalyeleri bozguna uğradı; Büyük Üstadları Bertrand de Blanchefort, Komutanları Nureddin Mahmud Zengi olan Müslümanlarca esir alındı.
  • 1269 - Fransa Kralı IX. Louis, halka açık yerlerde kimliklerini belli eden sarı işaretler takmayan Yahudilerin yakalandıkları takdirde para cezasına çarptırılmalarını emretti.
  • 1862 - ABD’de kölelik resmi olarak kalktı.
  • 1868 - Mithat Paşa, Memleket Sandıkları'nı kurdu.
  • 1870 - Amerikan İç Savaşı'ndan sonra bütün Güney Eyaletleri'nin ABD'ye tekrar kabulünden sonra Amerika Konfedere Devletleri'nin varlığı resmen sona erdirildi.
  • 1885 - Özgürlük HeykeliFransa'dan New York'a getirildi.
  • 1910 - Dünya Babalar Günü, ilk kez ABD'de kutlandı.
  • 1910 - Almanya'da "Deutschland" adlı ilk Zeplin balonu, ilk havalanışını başarıyla gerçekleştirdi.
  • 1911 - Molde FK kuruldu.
  • 1926 - Mustafa Kemalİzmir gezisini izleyen Anadolu Ajansı'na ünlü sözlerinin yer aldığı demecini verdi: Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.
  • 1934 - İran Şahı Rıza Pehlevi ve Atatürk, ilk Türk operası Özsoy'Ankara Halkevi’nde izlediler.
  • 1944 - II. Dünya SavaşıFilipin Deniz Savaşı'nın ilk günü.
  • 1952 - Kömür madenlerinde çalışan işçilerin askerlikten muaf tutulmalarına ilişkin yasa kabul edildi.
  • 1953 - Sovyetler Birliği adına casusluk yapmaktan suçlu bulunan Amerikan vatandaşları Ethel ve Julius RosenbergNew York'taki "Sing Sing" hapishanesinde idam edildiler.
  • 1961 - KuveytBirleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.
  • 1961 - Türkiye Almanya'ya işgücü ihracına başladı.
  • 1965 - Eskişehirspor kuruldu.
  • 1966 - Türkiye Güreş Millî Takımı, Kanada'daki Dünya Güreş Şampiyonası'nda birinci oldu.
  • 1968 - İstanbul'da 40 bin çocuğun, çocuk felci mikrobu taşıdığı açıklandı.
  • 1972 - 65 ülkenin pilotları uçak kaçırma olaylarını protesto için boykota başladı. Boykota, Türk pilotlar da uydu ve uçak seferleri 24 saat durdu.
  • 1973 - 50. Yıl Marşı Güfte Yarışması'nı Bekir Sıtkı Erdoğan kazandı. Marşı, Necil Kazım Akses besteleyecek.
  • 1973 - Dünya Sevgi Birliği Madalyası, "Sev Kardeşim" ve "Hayat Bayram Olsa" şarkıları nedeniyle Şenay'a verildi.
  • 1978 - Garfield karikatürleri yayımlanmaya başladı.
  • 1979 - Yaşanan petrol sıkıntısının ardından, İstanbul’da ‘karneyle benzin’ dağıtımına başlandı.
  • 1981 - Eski Gümrük ve Tekel bakanlarından Tuncay Mataracı ile aynı davadan yargılanan 13 sanık, Yüce Divan tarafından tutuklandı.
  • 1981 - Türkiye'nin Sesi RadyosuArnavutçaMacarcaSırpçaÇince ve Rusça yayınlara başladı.
  • 1981 - TRT Kütüphanesi ve Radyo Müzesi açıldı.
  • 1982 - Çin'de Halkın Silahlı Polisi teşkilatı kuruldu.
  • 1991 - Sovyetler Birliği'nin Macaristan'ı işgali sona erdi.
  • 1992 - 12 Eylül Askeri Yönetimi'nin kapattığı partilerin açılması yasalaştı.
  • 1992 - İstanbul Park Otel inşaatının durdurulması ve 7 katının yıkılması kararı onaylandı.
  • 2005 - Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 3 günde 8 bebek öldü. Ölümlere "Serratia Marcescens" adlı bakterinin yol açtığı açıklandı.
  • 2012 - İsveç’e iadesi istenen Wikileaks kurucularından Julian Assange, Londra’daki Ekvador Büyükelçiliği’ne sığınarak mültecilik başvurusunda bulundu.[1][2]

Doğumlar

Ölümler

Etiketler

Copyright © TARİHİN TOZLU SAYFALARI | Powered by Blogger

Design by Anders Noren | Blogger Theme by NewBloggerThemes.com