10 Ekim

10 Ekim, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 283. (artık yıllarda 284.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 82 gün vardır.

Olaylar

• 415 - 404 yılında çıkan isyanda yakılan Ayasofya kilisesi, Bizans İmparatoru II. Theodosius tarafından yeniden yaptırılarak açıldı.
• 680 - Kerbelâ Olayı: Muhammed Peygamber'in torunu İmam Hüseyin, başı kesilerek öldürüldü.
• 1780 - Karayipler'deki büyük kasırgada yaklaşık 20.000 kişi öldü.
• 1847 - İstanbul'da güneş tutulması izlendi.
• 1858 - Küba'da İspanya'ya karşı bağımsızlık hareketi başladı.
• 1896 - The Times gazetesinin kitap eki The Times Literary Supplement'ın ilk sayısı çıktı.
• 1903 - Emmeline Pankhurst, İngiltere'de kadınların kurtuluşu mücadelesini yürütmek üzere "Kadının Sosyal ve Politik Birliği"ni kurdu.
• 1911 - Sun Yat-sen liderliğindeki devrimciler Çin'de Mançu Hanedanını devirdi.
• 1926 - Türkiye'de Şapka İnkılâbı yapıldı.
• 1930 - Türkiye, Barzani Aşireti'nin yaklaşık dört ay süren Oramar Ayaklanması'nı bastırdı.
• 1933 - United Airlines havayolu şirketine ait bir uçağa sabotaj yapıldı. Düşürülen ilk sivil uçak oldu.
• 1938 - Münih Antlaşması Çekoslovakya'da Südetlerin yaşadığı bölge Almanya'ya devredildi.
• 1944 - Nazi katliamı: 800 çingene çocuk sistematik bir şekilde Auschwitz kampında öldürüldü.
• 1945 - Kim İl-sung önderliğnide kore İşçi Partisi kuruldu.
• 1954 - Cezayir'de Fransız işgaline karşı Ulusal Kurtuluş Cephesi (FLN) kuruldu.
• 1964 - 18. Yaz Olimpiyatları Tokyo'da başladı.
• 1965 - Genel Seçim sonuçları: AP 240 milletvekili ile çoğunluğu elde etti. CHP 134, MP 31, YTP 19, TİP 15, CKMP 11 milletvekili çıkardı. TBMM tarihinde ilk kez bir sosyalist parti (TİP-Türkiye İşçi Partisi) 15 milletvekili ile grup kurmaya hak kazandı.
• 1969 - Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF), Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu (Dev-Genç) adını aldı.
• 1970 - İngiliz sömürgesi Fiji bağımsızlığını ilan etti.
• 1975 - Bandırma'de Etibank Boraks ve Asit Fabrikaları'nda direniş başladı.
• 1975 - Papua Yeni Gine, Birleşmiş Milletler'e üye oldu.
• 1976 - Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırıldı (1982-2004 arası tekrar kuruldu).
• 1982 - Auschwitz toplama kampında tanımadığı bir siyasi tutuklu yerine ceza almaya gönüllü olarak hayatını yitiren rahip Maximilian Kolbe, aziz ilan edildi.
• 1985 - Amerikan F-14 savaş uçakları, Achille Lauro yolcu gemisini kaçıran korsanları taşıyan bir Mısır uçağını Sicilya'daki bir NATO üssüne inmeye zorladı. Korsanlar tutuklandı.
• 1986 - San Salvador'daki 7,5 şiddetinde depremde yaklaşık 1.500 kişi öldü.
• 1988 - Türkiye'de ABD Doları'nın 1845 liraya çıktı. Merkez Bankası ilk kez müdahale kararı aldı.
• 1991 - Klasik Türk müziği sanatçısı Alâeddin Yavaşça 'ya Devlet Sanatçısı unvanı verildi.
• 1991 - Pink Floyd, The Wall albümleri ile yaptıkları katkı nedeniyle, İngiliz Milli Tuğla Dağıtıcıları Birliği tarafından şeref listesine alındı.
• 1993 - Andreas Papandreou liderliğindeki PASOK, Yunanistan'daki seçimleri kazandı.
• 1997 - Meksika'da 5 gün süren ve 200 kişinin ölmesine neden olan Pauline kasırgası dindi.
• 1997 - Dario Fo, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
• 2002 - Macar yazar Imre Kertész, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
• 2007 - İnternet üzerinden indirilebilen ilk albüm In Rainbows, Radiohead grubunun internet sitesinde piyasaya sürüldü.
• 2009 - İsviçre'nin Zürih kentinde Türkiye ile Ermenistan arasında Akyaka Sınır Kapısı'nın açılması için protokol imzalandı.
• 2010 - Hollanda Krallığı'na bağlı özerk Hollanda Antilleri dağıldı ve Hollanda Krallığı'na bağlı 3 yeni özerk ülke oluştu.
• 2015 - Ankara saldırısı: Ankara'da düzenlenen "Emek, Barış, Demokrasi Mitingi"nde, Ankara Garı önündeki 2 ayrı patlamada, 109 kişi öldü, 500'den fazla kişi yaralandı.

Doğumlar

• 1470 - Yavuz Sultan Selim, Osmanlı padişahı (ö. 1520)
• 1731 - Henry Cavendish, İngiliz fizikçi ve kimyacı (ö. 1810)
• 1813 - Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (ö. 1901)
• 1924 - James Clavell, ABD'li romancı, senarist ve film yönetmeni (ö. 1994)
• 1928 - Leyla Gencer, Türk opera sanatçısı (ö. 2008)
• 1929 - Ayten Alpman, Türk ses sanatçısı (ö. 2012)
• 1930 - Yves Chauvin, Fransız kimyacı (ö. 2015)
• 1930 - Harold Pinter, İngiliz oyun yazarı (ö. 2008)
• 1944 - Tanju Korel, Türk sinema oyuncusu ve yönetmeni (ö. 2005)
• 1953 - David Lee Roth, ABD'li şarkıcı
• 1963 - Hülya Avşar, Türk sinema oyuncusu ve şarkıcı
• 1967 - İbrahim Erkal, ses sanatçısı, bestekar, şair, sinema oyuncusu, iş adamı
• 1967 - Michael Giacchino, ABD'li besteci
• 1968 - Feridun Düzağaç, Türk müzisyen
• 1971 - Elvir Bolić, Boşnak futbolcu
• 1974 - Julio Cruz, Arjantinli futbolcu
• 1983 - Tolga Zengin, Türk futbolcu
• 1985 - Marina and the Diamonds, Yunan asıllı Gallerli şarkıcı
• 1986 - Ezequiel Garay, Arjantinli millî futbolcu
• 1986 - Nathan Jawai, Aborjin kökenli Avustralyalı profesyonel basketbolcu
• 1988 - Brown Ideye, Nijeryalı futbolcu
• 1991 - Michael Carter-Williams, NBA takımlarından Orlando Magic'de forma giyen Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1991 - Gabriella Cilmi, Avustralyalı şarkıcı ve söz yazarı
• 1991 - Lali Espósito, Arjantinli şarkıcı, söz yazarı, aktris, dansçı, model ve yönetmen
• 1991 - Xherdan Shaqiri, Kosova asıllı İsviçreli millî futbolcu

Ölümler

• 19 - Germanicus (Julius Caesar Claudianus), Romalı general (d. MÖ 15)
• 680 - Hüseyin, Muhammed Peygamber'in torunu (d. 626)
• 1937 - Ahmet Refik Altınay, Türk tarihçi (d. 1881)
• 1963 - Édith Piaf, Fransız ses sanatçısı (d. 1915)
• 1964 - Cemil Sait Barlas, Türk siyasetçi, gazeteci ve yazar (d. 1905)
• 1970 - Edouard Daladier, Fransız siyasetçi
• 1977 - İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Türk tarihçi (d. 1888)
• 1982 - Yıldırım Önal, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1931)
• 1985 - Orson Welles, ABD'li sinema oyuncusu ve film yönetmeni (d. 1915)
• 1985 - Yul Brynner, Rus asıllı ABD'li sinema oyuncusu (d. 1920)
• 1987 - Behice Boran, Türk siyasetçi (d. 1910)
• 1989 - Ercüment Karacan, Milliyet gazetesi eski sahibi (d. 1921)
• 1995 - Kadir Savun, Türk sinema oyuncusu (d. 1926)
• 1997 - Prof. Dr. Niyazi Lodos, Türk entomolog (d. 1921)
• 2000 - Sirimavo Bandaranaike, Sri Lanka'nın kadın başbakanı (d. 1916)
• 2004 - Müşerref Hekimoğlu, Türk gazeteci ve yazar
• 2004 - Christopher Reeve, ABD'li sinema oyuncusu (Süpermen) (d. 1952)
• 2005 - Attilâ İlhan, Türk şair, romancı, gazeteci, senarist ve eleştirmen (d. 1925)
• 2005 - Milton Obote, Ugandalı siyasetçi (d. 1925)
• 2008 - Nail Çakırhan, Türk gazeteci, şair ve mimar (d. 1910)
• 2010 - Solomon Burke, Amerikalı blues ve soul müzik şarkıcısı (d. 1940)
• 2010 - Joan Sutherland, 1950'lerin sonundan 1980'lere kadar bel kanto repertuarıyla tanınan Avustralyalı koloratur soprano (d. 1926)
• 2011 - Birsen Ayda, Türk sinema oyuncusu (d. 1946)
• 2011 - Selma Soysal, Türk matematikçi ve akademisyen (d. 1924)
• 2012 - Sam Gibbons, Floridalı Amerikalı politikacı (d. 1920)
• 2013 - Scott Carpenter, Amerikalı eski savaş pilotu ve astronot (d. 1925)
• 2013 - Nevzat Kösoğlu, Türk siyasetçi ve yazar (d. 1940)
• 2014 - Finn Lied, Norveçli liberal görüşlü politikacı (d. 1916)
• 2015 - Richard Heck, Amerikalı kimyacı (d. 1931)
• 2015 - Steve Mackay, Amerikalı saksafoncu (d. 1949)
• 2017 - Pentti Holappa, Fin şair ve yazar (d. 1927)
• 2018 - Raymond Danon, Fransız film yapımcısı (d. 1930)
• 2018 - Tex Winter, Amerikalı basketbol antrenörü ve eski basketbol oyuncusu (d. 1922)
• 2019 - Ugo Colombo, Eski İtalyan erkek bisiklet yarışçısı (d. 1940)
• 2019 - Juliette Kaplan, İngiliz emektar kadın oyuncu (d. 1939)
• 2019 - Marie-José Nat, Fransız sinema ve televizyon oyuncusu (d. 1940)
• 2020 - Amnon Freidberg, İsrailli böcek bilimci (d. 1945)
• 2020 - Vasili Kulkov, Rus futbolcu ve teknik direktör (d. 1966)