29 MAYIS

  

29 Mayıs, Miladi takvim'ne göre yılın 149. (artık yıllarda 150.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 216 gün vardır.

Olaylar

• 1453 - Osmanlı Padişahı Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u fethederek Bizans İmparatorluğu'nu (Doğu Roma'yı) sona erdirdi. Birçok tarihçi için İstanbul'un fethi, Orta Çağın sonudur.
• 1807 - Kabakçı Mustafa ayaklanmasında, isyancılar Şehzade Mustafa ve Mahmut'un kendilerine teslimini istedi. Sultan III. Selim tahttan indirildi, IV. Mustafa tahta çıktı.
• 1848 - Wisconsin, 30. eyalet olarak ABD'ye katıldı.
• 1867 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kuruldu.

• 1913 - Igor Stravinsky'nin Le Sacre du Printemps (Bahar Ayini) adlı balesi ilk kez Paris'te sahnelendi.
• 1914 - Kanada yolcu gemisi 'RMS Empress of Ireland Saint Lawrence Körfezi'nde battı, 1,024 yolcu boğularak öldü.
• 1927 - Ankara-Kayseri demiryolu İsmet Paşa tarafından açıldı.
• 1935 - Zamanının en büyük hidroelektrik santrali ve dünyanın en büyük beton yapısı olan Hoover Barajı'nın inşaatı tamamlandı.
• 1936 - Türk Bayrağı hakkında kanun, TBMM'de kabul edildi.
• 1937 - Türkiye ile Fransa arasında Sancakın (Hatay) Tamamiyet-i Mülkiyesini Tekeffül eden Antlaşma ile Türkiye -Suriye Hududunun Teminine dair Antlaşma ve Müşterek Beyanname ve Beyannameye bağlı Protokol Cenevre'de imzalandı.
• 1942 - Adolf Hitler, Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in tavsiyesiyle işgal altındaki Paris'te yaşayan tüm Yahudilerin sol göğüslerine sarı bir yıldız takmalarını emretti.
• 1945 - Etibank'ta 2 milyon liralık nakliye yolsuzluğu ortaya çıkarıldı.
• 1953 - Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ile Nepalli şerpa Tenzing Norgay, Everest'e çıkan ilk insanlar oldu.
• 1954 - Bilderberg Toplantıları'nın ilki yapıldı.
• 1958 - Sovyetler Birliği'nde Sınır Askeri Günü kutlanmaya başlandı. Günümüzde Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kırgızistan, Tacikistan gibi ülkelerde halen kutlanmaktadır.
• 1963 - Pakistan'ın doğusunda çıkan kasırgada 10 bin kişi öldü.
• 1968 - Mayıs ayaklanması sürüyor. Genel İş Sendikası'nın (CGT) çağrısına uyan yüz binlerce işçi Paris sokaklarına döküldü.
• 1971 - Prof. Sadun Aren, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Fakir Baykurt ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran tutuklandı.
• 1974 - Deniz Kuvvetlerine ait Çandarlı harita gemisi, savaş gemileri eşliğinde Ege Denizi'nde petrol arama araştırması yapmak üzere Beykoz'dan hareket etti.
• 1977 - CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, İzmir Çiğli Havaalanı'nda bulunduğu sırada, bir silahtan çıkan mermi, CHP'li Mehmet İsvan'ın yaralanmasına yol açtı. Merminin bir polis memurunun ateş alan gaz tüfeğinden çıktığı açıklandı.
• 1979 - Rodezya'nın ilk siyah Başbakanı Abel Muzorewa göreve başladı.
• 1979 - Türkiye'de, "Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun" çıkarıldı.
• 1980 - MHP'liler, Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak'ın öldürülmesini Çorum'da protesto ettiler. Olaylar, 2 Temmuz'da sokağa çıkma yasağı konulmasına rağmen, aralıklarla 6 Temmuz'a kadar sürdü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 8 Temmuz'da Çorum'a geldi. Olaylar yatıştıktan sonra kentin değişik yerlerinde 48 ceset bulundu.
• 1985 - İstanbul Boğazı'nda ikinci boğaz köprüsünün (Fatih Sultan Mehmet) temeli atıldı.
• 1985 - Avrupa Kupası finali için Liverpool - Juventus maçının yapıldığı Belçika'nın Heysel Stadı'nda çıkan olaylarda 38 kişi öldü, 350 kişi yaralandı.
• 1986 - Kamuoyunda 'Fak-Fuk-Fon' olarak bilinen Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşmayı Teşvik Yasası, Meclis'te kabul edildi.
• 1988 - İstanbul Boğazı, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü yapımı tamamlandı.
• 1990 - Sovyetler Birliği'nde, radikal reformcu Boris Yeltsin, Rusya Federasyonu Parlamentosu Başkanlığı'na seçildi.
• 1993 - Anadolu pop müziğin öncülerinden Moğollar grubu 17 yıllık aradan sonra yeniden sahneye çıktı.
• 1993 - Almanya'nın Solingen şehrinde Türklerin yaşadığı bir evin kundaklanması sonucu 5 kişi yaşamını yitirdi ve 2 kişi de yaralandı.
• 1995 - Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal için, karşılıksız çek verdiği iddiasıyla gıyabi tutuklama kararı çıktı.
• 1996 - Siverek halkı aralarında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in de bulunduğu 13 politikacı hakkında tazminat davası açtı. Politikacılar Siverek'i il yapacakları vaadinde bulunup yerine getirmemekle suçlanıyordu.
• 2005 - Susurluk davası sırasında açığa alınan eski polis memurlarından Oğuz Yorulmaz, Bursa'da bir barda öldürüldü.
• 2006 - Uşak Arkeoloji Müzesi'nde bulunan Karun Hazineleri'ndeki bazı eserlerin çalındığı iddiasıyla yürütülen araştırmalar kapsamında, Müze Müdürü Kazım Akbıyıkoğlu dahil olmak üzere 4 ilde 9 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.
• 2010 - 2010 Eurovision Şarkı Yarışması finali Norveç'in başkenti Oslo'da yapıldı . Kazanan 246 puanla Lena Meyer-Landrut'un Satellite şarkısıyla katıldığı Almanya oldu.

Doğumlar

• 1489 - Mimar Sinan, Türk mimar (ö. 1588)
• 1860 - Isaac Albéniz, İspanyol besteci ve piyanist (ö. 1909)
• 1887 - Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (ö. 1920)
• 1903 - Bob Hope, Amerikalı komedyen (ö. 2003)
• 1904 - Gregg Toland, Amerikalı görüntü yönetmeni (ö. 1948)
• 1917 - John F. Kennedy, ABD'nin 35. Başkanı (ö. 1963)
• 1922 - Iannis Xenakis, Yunan besteci (ö. 2001)
• 1929 - Abdullah Baştürk, Türk sendikacı, DİSK Genel Başkanı (ö. 1991)
• 1929 - Korkut Özal, Türk politikacı
• 1938 - Şule Yüksel Şenler, Türk yazar
• 1945 - Aydın Tansel, Türk şarkıcı, besteci ve müzisyen (ö. 2016)
• 1956 - La Toya Jackson, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu (Michael Jackson'ın ablası)
• 1958 - Annette Bening, Amerikalı oyuncu
• 1967 - Noel Gallagher, İngiliz müzisyen
• 1969 - Acun Ilıcalı, Türk yapımcı, sunucu ve medya patronu
• 1973 - Alpay Özalan, Türk futbolcu
• 1976 - Gülşen Bayraktar, Türk şarkıcı, besteci ve söz yazarı
• 1979 - Arne Friedrich, Alman futbolcu
• 1980 - Petek Dinçöz, Türk şarkıcı, manken, oyuncu ve sunucu
• 1982 - Ana Beatriz Barros, Brezilyalı süper model
• 1982 - Nataliya Dobrinska, Ukraynalı heptatlet
• 1982 - Elyas M'Barek, Alman oyuncu
• 1984 - Carmelo Anthony, Amerikalı basketbolcu
• 1985 - Hernanes, Brezilyalı futbolcu

Ölümler

• 1453 - XI. Konstantinos, Bizans'ın son İmparatoru (d. 1405)
• 1453 - Ulubatlı Hasan, Osmanlı asker (İstanbul'un fethi sırasında Bizans surlarına ilk sancağı diken yeniçeri) (d. 1428)
• 1500 - Bartolomeu Dias, Portekizli kaşif ve denizci (d. 1450)
• 1829 - Humphry Davy, İngiliz kimyager, fizikçi ve mucit (d. 1778)
• 1920 - Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (d. 1887)
• 1942 - John Blyth Barrymore, Amerikalı aktör (d. 1882)
• 1979 - Mary Pickford, Kanada asıllı Amerikalı aktris (d. 1892)
• 1982 - Romy Schneider, Avusturyalı aktris (d. 1938)
• 1994 - Erich Honecker, Doğu Almanya'nın son Başkanı (d. 1912)
• 1997 - Jeff Buckley, Amerikalı müzisyen, besteci ve söz yazarı (d. 1966)
• 2004 - Kani Karaca, Türk musiki ustası (d. 1930)
• 2007 - Yıldıray Çınar, Türk halk müziği sanatçısı (d. 1940)
• 2008 - Harvey Korman, Amerikalı aktör (d. 1927)
• 2010 - Dennis Hopper, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. 1936)
• 2011 - Sergey Bagapsh, Abhazya'nın 2. Cumhurbaşkanı (d.1949)

Tatiller ve özel günler[değiştir | kaynağı değiştir]

• Dünya Multipl Skleroz (Ms) Günü