8 Ocak

8 Ocak, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 8. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 357 gün vardır (artık yıllarda 358).

Olaylar

• 1297 - Monako bağımsızlığını kazandı.
• 1499 - Fransa'da Louis XII, Brittany'ın annesiyle evlenir.
• 1784 - Osmanlı Devleti'nin Rusya'nın Kırım'ı ilhakını bir "sened" ile resmen tanıması.
• 1835 - ABD'nin ulusal borcu ilk ve son kez olarak 0 (sıfır) oldu.
• 1916 - Müttefik kuvvetleri Osmanlı ordusunun Çanakkale Direnişi kıramadılar. Yenilgiye uğrayarak Gelibolu yarımadasından çekilmeye başladılar. Başarısızlığı nedeniyle İngiliz Deniz Kuvvetleri komutanı Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.
• 1918 - Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Woodrow Wilson, Temsilciler Meclisi ve Senato'nun ortak toplantısında Avrupa'da kalıcı barışın sağlanması için kendi adıyla anılacak olan 14 prensibi ortaya attı.
• 1922 - Erzin'in Fransız işgalinden kurtuluşu (Hatay/Erzin).
• 1933 - I. Beş Yıllık Kalkınma Planı kabul edildi.
• 1941 - İstanbul’da 401 ilkokulda 1846 öğretmen ve 74.488 öğrencinin öğrenim yaptığı açıklandı.
• 1943 - Yoksullara ucuz ekmek verilmesine ilişkin kararname yayımlandı.
• 1945 - İskenderun limanı hizmete açıldı.
• 1946 - Celâl Bayar Demokrat Parti (DP) genel başkanı oldu.
• 1958 - 14 yaşındaki Bobby Fischer Amerika Birleşik Devletleri satranç şampiyonu oldu.
• 1960 - Hirfanlı Barajı hizmete girdi.
• 1962 - Hollanda'da tren kazası: 93 kişi öldü.
• 1977 - Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit, milletvekillerine yapılan zamlara tepki gösterdi; maaş zammını kabul etmeyeceğini açıkladı.
• 1980 - Akaryakıt yokluğu nedeniyle fabrikaların %80'i üretimi durdurdu.
• 1982 - Yılmaz Güney "komünizm propagandası yapmaktan" gıyabında 7,5 yıla mahkûm edildi.
• 1986 - Henry Miller'in Oğlak Dönencesi adlı romanı, müstehcen olduğu gerekçesiyle toplatıldı.
• 1986 - Hacker manifestosu, ABD'de duyuruldu.
• 1986 - 8 sanatçıya Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tarafından "profesörlük" unvanı verildi. Unvan verilen sanatçılar arasında Yıldız Kenter, Hikmet Şimşek ve Nevit Kodallı da vardı.
• 1988 - Bülent Ersoy'un sahneye çıkma yasağı kaldırıldı. Operasyonla cinsiyet değiştiren Bülent Ersoy'un sahneye çıkmasına Emniyet Genel Müdürlüğü 7 yıldır izin vermiyordu.
• 1988 - Türkiye Emlak Bankası kuruldu.
• 1989 - Birleşik Krallık'ta East Midlands havaalanı yakınlarında Boeing 737 tipi bir yolcu uçağı karayolu üzerine düştü: 46 kişi öldü, 80 kişi yaralı kurtuldu.
• 1991 - Hükümetle anlaşan maden işçileri eylemlerine son vererek Zonguldak'a döndüler.
• 1992 - Ankara'da bir depoda kilitli tutulan "yasak" kitaplar Kültür Bakanlığı'nda sergilenmeye başladı. Kitaplar ileride oluşturulacak Demokrasi ve İnsan Hakları Müzesi'ne konulacak.
• 1993 - Aziz Nesin, "12 Eylül'de 5 deli bir kuyuya taş attı, 60 milyon insan çıkaramıyor" dedi.
• 1996 - Evrensel Gazetesi muhabiri Metin Göktepe polis tarafından gözaltına alındıktan sonra Eyüp Spor Salonu yanındaki parkta ölü bulundu.
• 1996 - Antonov 32 tipi bir kargo uçağı, Kinşasa'da (Zaire) bir pazar yerine düştü: 350 kişi öldü.
• 1997 - Vehbi Koç'un çalınan naaşı, Zincirlikuyu Mezarlığında boş bir mezarda bulundu ve çalanlar yakalandı. Koç'un naaşı, 10 Ocak'ta ikinci kez toprağa verildi.
• 2003 - THY'nin İstanbul-Diyarbakır seferini yapan RC-100 tipi uçağı Diyarbakır'a inişi sırasında düştü: 74 kişi öldü, 3 kişi yaralanarak kurtuldu.
• 2003 - Amerika Birleşik Devletleri, Afganistan'da askeri üsler kurmaya başladı.
• 2008 - Orhan Alkaya, İstanbul Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliğine getirildi.
• 2010 - Halep ile Gaziantep arasında konulan yolcu treni ilk seferini yaptı.

Doğumlar

• 1556 - Uesugi Kagekatsu, Japon samuray ve savaş lordu (ö. 1623)
• 1583 - Simon Episcopius, Hollandalı teolog (ö. 1643)
• 1823 - Alfred Russel Wallace, İngiliz toplum ve doğa bilimci, antropolog ve biyolog (ö. 1913)
• 1896 - Manuel (Sepúlveda) Rojas, Şilili romancı ve kısa öykücü (ö. 1973)
• 1889 - Erhard Raus, Nazi Almanyası'nda asker (ö. 1956)
• 1891 - Walther Bothe, Alman matematikçi, kimyacı ve fizikçi (ö. 1957)
• 1902 - Georgiy Maksimilyanoviç Malenkov,, Sovyet devlet adamı, Jozef Stalin'in yakın mesai arkadaşı ve Stalin'in ölümünden sonra SSCB başbakanı
• 1909 - José Ferrer, Porto Rikolu oyuncu ve yönetmen (ö. 1992)
• 1922 - Artemio Franchi, İtalyan futbol adamı (ö. 1983)
• 1928 - Erdoğan Aksel (Doğan Aksel), Türk sahne tasarımcısı ve iç mimar
• 1935 - Elvis Presley, ABD'li şarkıcı, müzisyen ve aktör (ö. 1977)
• 1937 - Shirley Bassey, Galli şarkıcı
• 1940 - Sid Ganis, ABD'li film yapımcısı
• 1941 - Graham Chapman, İngiliz komedyen ve aktör (ö. 1989)
• 1942 - Stephen Hawking, İngiliz teorik fizikçi, patlayan kara delikler teorisiyle görelilik teorisi ve kuantum mekaniğinde çığır açan
• 1942 - Junichirō Koizumi, Japonya başbakanı
• 1945 - Kadir Topbaş, Türk mimar, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
• 1947 - David Bowie, İngiliz şarkıcı ve sinema oyuncusu
• 1947 - Şansal Büyüka, Türk gazeteci ve spor yazarı
• 1948 - Arkadaş Zekai Özger, Türk şair (ö. 1973)
• 1949 - Nuri Kurtcebe, Türk çizgi-romancı ve karikatürist
• 1958 - Rey Mysterio, Sr., ABD'li güreşçi ve aktör
• 1961 - Yüksel Işık, Türk gazeteci ve yazar
• 1966 - Gökhan Gedikali, Türk futbolcu
• 1969 - Jeremy Davies, ABD'li aktör
• 1972 - Burak Aydos, Türk şarkıcı
• 1972 - Giuseppe Favalli, İtalyan futbolcu
• 1975 - Elena Grushina, Ukraynalı buz patenci
• 1976 - Bora Sancar, Türk basketbolcu
• 1977 - Amber Benson, ABD'li oyuncu
• 1977 - Manuela Arcuri, İtalyan model ve aktris
• 1977 - Erdal Bibo, Türk basketbolcu
• 1978 - Marco Fu, Hong Konglu snooker oyuncusu
• 1983 - Felipe Colombo, Meksikalı dizi oyuncusu
• 1985 - Karina Ocasio, Porto Rikolu voleybolcu
• 1986 - David Silva, İspanyol futbolcu
• 1990 - Sara Vulovic, Sırp model ve yönetmen
• 1991 - Tolga Sarıtaş, Türk oyuncu
• 1992 - Koke Resurrección, İspanyol futbolcu

Ölümler

• 1324 - Marco Polo, İtalyan seyyah (d. 1254)
• 1337 - Giotto di Bondone, İtalyan ressam ve mimar (d. 1267)
• 1642 - Galileo Galilei, İtalyan fizikçi, matematikçi ve astronom (d. 1564)
• 1713 - Arcangelo Corelli, İtalyan besteci (d. 1653)
• 1825 - Elias (Eli) Whitney, ABD'li mucit ve sanayici (d. 1765)
• 1878 - Nikolay Nekrasov, Rus şair ve gazeteci (d. 1821)
• 1896 - Paul Verlaine, Fransız şair (d. 1844)
• 1935 - Rauf Yekta, Türk müzisyen, müzikolog ve besteci
• 1946 - Dion Fortune, İngiliz okültist ve yazar (d. 1890)
• 1948 - Kurt Schwitters, Alman resim ve heykel sanatçısı (d. 1887)
• 1949 - Yoshijirō Umezu, Japon asker (d. 1882)
• 1950 - Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimci (d. 1883)
• 1961 - Yaşar Doğu, Türk Dünya şampiyonu güreşçi (d. 1913)
• 1964 - Julius Raab, Avusturyalı politikacı (d. 1891)
• 1967 - İlhan Tarus, Türk savcı, yargıç ve hikaye, oyun ve roman yazarı
• 1976 - Çu En-Lay, Çin Halk Cumhuriyeti başkanı (d. 1898)
• 1983 - Hüseyin Alp, Türk basketbolcu (d. 1935)
• 1983 - Gerhard Barkhorn, Alman pilot asker (d. 1919)
• 1986 - Mehmet İzmen, Türk siyasetçi ve bürokrat (d. 1909)
• 1988 - Duygu Aykal, Türk balerin ve koreograf
• 1990 - Terry-Thomas, İngiliz aktör ve komedyen (d. 1911)
• 1996 - Metin Göktepe, Türk gazeteci (d. 1968)
• 1996 - François Mitterrand, Fransa cumhurbaşkanı (d. 1916)
• 1997 - Melvin Calvin, ABD'li biyokimyacı (d. 1911)
• 2000 - Sohban Koloğlu, Türk sinema dekoratörü, yönetmen ve oyuncu (d. 1918)
• 2005 - Raif Aybar, Türk siyasetçi (d. 1915)
• 2006 - Özdemir Birsel, Türk film yönetmeni, senarist ve yapımcı (d. 1929)
•  2014 - Selçuk Uluergüven, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu (d. 1941)
• 2016 - Oscar Fritschi, İsviçreli siyasetçi ve diplomat (d. 1939)
• 2017 - Haşimi Rafsancani, İranlı devlet adamı ve İran İslam Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı (d. 1934)